kl.7; Józef Tischner - ksiądz-filozof

Józef Tischner

ksiądz, profesor, filozof

Ks. prof. Józef Tischner (1931 - 2000)

1. Życie

2. Filozofia

3. Publikacje

Józef Tischner urodził się na Podhalu. Dzieciństwo spędził w Łopusznej, a szkołę średnią ukończył w Nowym Targu. Ojciec Józefa kierował szkołą, a matka była nauczycielką. Po zdaniu matury Józef przez rok studiował prawo, a następnie postanowił wstąpić do seminarium duchownego. Studia teologiczne i seminarium skończył w Krakowie. Tam też przyjął święcenia kapłańskie. Następnie kontynuował studia, tym razem filozoficzne, w Warszawie, w później również w Krakowie. Był uczniem znanego filozofa, Romana Ingardena - pod jego kierunkiem uzyskał tytuł magistra, a później doktora filozofii, kilka lat później habilitował się. Przez kilka kadencji był dziekanem Wydziału Filofozicznego PAT w Krakowie, przez wiele lat przewodniczącym Instytutu Nauk o Człowieku w Wiedniu, uczył w Akademii Sztuk Teatralnych (rozwijał tam swoją Filozofię Dramatu).

W Krakowie działał też duszpastersko. Odprawiał słynne dialogowane Msze dla dzieci oraz Msze dla środowisk inteligenckich. Współpracował m.in. z lekarzami, psychiatrami, artystami i naukowcami.Był bardzo związany z Podhalem. Wspierał rozwój kultury góralskiej. Pełnił funkcję kapelana Związku Podhalan. W gwarze góralskiej pisywał teksty i wygłaszał kazania. W latach '80. zaangażował się w działalność społeczną i "Solidarność". Po wygłoszonym do związkowców kazaniu w katedrze wawelskiej, opublikował cykl tekstów w "Tygodniku Powszechnym", które dotyczyły solidarności i bieżących wydarzeń. Został uznany za kapelana "Solidarności". Podczas pielgrzymki do Polski w 1987 r. Jan Paweł II cytował ks. Tischnera. Ostatnie lata życia ks. Tischnera naznaczone były chorobą raka krtani.

Od lat '70. ks. Tischner był znanym i cenionym filozofem. Jako uczeń Ingardena zajmował się fenomenologią (pracę doktorską napisał o filozofii Edmunda Husserla). Następnie podejmował polemikę z poglądami filozofii oświeceniowej i z egzystencjalistami, z poglądami maksistowskimi, a następnie z założeniami tomizmu, próbując chronić chrześcijaństwo przed ograniczeniem się do jednego tylko nurtu filozoficznego. Ostatecznie rozwinął własną, oryginalną filozofię dramatu, która rozumie człowieka jako istotę w napięciu między dobrem a złem, istotę dramatyczną. Zajmował się także kwestiami społecznymi, opisywał nowe, aktualne wyzwania polityczne oraz moralne.

wybrane publikacje

1. "Polski kształt dialogu"

6. "Między panem a plebanem"

2. "Etyka solidarności"

7. "Tischner czyta katechizm"

3. "Myślenie według wartości"

8. "W krainie schorowanej wyobraźni"

4. "Filofozia dramatu"

9. "Historia filozofii po góralsku"

5. "Nieszczęsny dar wolności"

10. "Drogi i bezdroża miłosierdzia"