"Dziady" Adama Mickiewicza

IV

Dziady

II

III

subtitle here

subtitle here

subtitle here

subtitle here

subtitle here

Adama Mickiewicza

INDEX

DZIADY - CYKL

DZIADY CZ. IV

DZIADY CZ. II

DZIADY CZ. III

SPEKTAKLE

DRAMAT ROMANTYCZNY

"Dziady" jako cykl utworów

Dziady jako cykl

1. "Dziady" skłądają się z 4 cześci, które jednak nie powstawały w kolejności od 1 do 4...
2. Jako pierwsze powstały cz. II i IV - podczas pobytu Mickiewicza w Wilnie (studia na Uniwersytecie Wileńskim) oraz w Kownie (skierowanie do pracy w charakterze nauczyciela), nastepnie Mickiewicz zaczął pisać cz. I (której nie skończył), a na koniec stworzył Dziady cz. III wraz z Ustępem. Ostatnią część napisał Mickiewicz już w Drexnie, po uppadku powstania listopadowego, jako swoistą formę zadośćuczynienia za brak udziału w walce zbrojnej.
3. Ustęp III cz. Dziadów to zbiór wierszy będących obrazem Rosji, jaką poznał Mickiewicz podczas swojego pobytu na Wschodzie.

CO ŁĄCZY WSZYSTKIE CZĘŚCI "DZIADÓW"?

• TYTUŁ (Dziady)
• GŁÓWNY BOHATER (Upiór-Widmo-Pustelnik-Gustaw-Konrad-Pielgrzym)
• GŁÓWNE PROBLEMY: niepodległość, walka narodowowyzwoleńcza, sprawiedliwość dziejowa, moralność ludowa, rola poety i poezji
• ROLA OBRZĘDU DZIADÓW
• IDEA NIEROZERWALNEJ WIĘZI MIĘDZY ŚWIATEM ŻYWYCH I ZMARŁYCH

"Ciemno wszędzie, głucho wszędzie...." czyli....

cz. II "Dziadów"

"Są dziwy na niebie i na ziemi, o których ani śniło się waszym filozofom"

Shakespeare

CZĘŚĆ II i I V - Dziady wileńsko-kowieńskie

Są e

Są efektem młodzieńczej nieszczęśliwej miłości Mickiewicza do Maryli Wereszczakówny oraz skutkiem jego inspiracji utworami epoki takimi jak: Nowa Heloiza, Cierpienia młodego Wertera...

II cz. "Dziadów" - ludowe widzenie swiata, ludowa moralnosć

Trzy rodzaje duchów, trzy rodzaje grzechów i trzy rodzaje kar...

est. 2019

• Rózia i Józio - duchy z lekkimi grzechami
• Zosia - duch z grzechem posrednim
• Widmo złego pana - duch z grzechami cięzkimi

Subtitle here

FUNKCJA OBRZĘDU DZIADÓW

"Wybiło dwie godziny: MIŁOŚCI, ROZPACZY, a teraz następuje godzina PRZESTROGI" Pustelnik

cz. IV "Dziadów" Adama Mickiewicza

Akcja tej części dzieje się w dzień zaduszny, wieczorem – pomiędzy 21:00 a północą. Jest to ten sam dzień, w którym autor umiejscowił akcję II części dramatu. Nie wiemy jednak, czy Mickiewiczowi chodziło o ten sam rok. Akcja toczy się tym razem nie na cmenytarzu, a w domu grekokatolickiego księdza, dawnego nauczyciela bohatera.

źródło: https://klp.pl/dziady/ser-67.html

3 NIEZWYKŁE GODZINY W IV CZ. DZIADÓW

Podczas drugiej godziny ksiądz rozpoznaje w Pustelniku swojego ucznia Gustawa, który oskarża księdza o to, że zabił go ucząc czytać....

Ksiądz rozpoznaje, że Gustaw jest upiorem, ten zaś snuje refleksje filozoficzne, obserwuje ćmy i motyle (według niego to dusze zmarłych) i wygłasza przestrogę...

Pustelnik przybywa do domku księdza, w trakcie rozmowy opowiada o swojej nieszczesliwej miłosci...

Duma i pokora czyli....

cz. III "Dziadów" Adama Mickiewicza

GENEZA III CZ. "DZIADÓW"

• III część "Dziadów" powstała w 1832 roku w Dreźnie.
• Mickiewicz chciał zrehabilitować się z powodu braku osobistego udziału w powstaniu listopadowym.
• III część "Dziadów" to także próba wyrażenia stosunku do dramatycznych losów narodu.

• Utór ukazuje wydarzenia historyczne z 1823 roku związane z procesem filomatów i filaretów w Wilnie.
• Mickiewicz podczas śledztwa dotyczącego tajnych organizacji przebywał w klasztorze bazylianów w Wilnie (przekształconym wówczas na więzeinie carskie). Wyrokiem sadu skazany na zesłanie w głąb Rosji.
• Opuścił Litwę na zawsze 25 X 1824 roku.

PROLOG - 1 XI 1823 - śmierć Gustawa - narodziny Konrada 1. SCENA WIĘZIENNA - 24 XII - spotkanie więźniów w celi Konrada, opowieści więźniów; PIEŚŃ ZEMSTY MAŁA IMPROWIZACJA (wizja Konrada) 2. WIELKA IMPROWIZACJA - bunt Konrada przeciwko Bogu 3. Rozgrzeszenie KOnrada przez ks. Piotra 4. Modlitwa za patriotów i widzenie Ewy 5. WIDZENIE KS. PIOTRA (obraz meki narodu polskiego) 6. WIDZENIE SENATORA (koszmar senny Senatora) 7. SALON WARSZAWSKI - obraz polskiego społeczeństwa (patrioci i lojaliści, opowieść o Cichowskim) 8. BAL U SENATORA - sprawa Rollisona, przesłuchanie i przepowiednia ks. Piotra, śmierć Doktora 9. NOC DZIADÓW (próba przywołania ducha Gustawa przez Guslarza; wywózka Konrada na Wschód)

NAJWAŻNIEJSZE POSTACI W III CZĘŚCI DZIADÓW

społeczeństwo polskie

GUSTAW-KONRAD

KSIĄDZ PIOTR

NOWOSILCOW

BOHATER ROMANTYCZNY

bohater zbiorowy

VS

PROBLEMATYKA III CZ. "DZIADÓW"

MESJANIZM narodu polksiego

1.MARTYROLOGIA młodzieży polskiej

CHARAKTERYSTYKA społeczeństwa polskiego

Romantyczny PROMETEIZM

Wizja poety i poezji

MARTYROLOGIA

• cierpienie, męczeństwo, znoszenie prześladowań [SJP]

• obraz męczęństwa Polaków przedstwiony w Dziadach cz. III

VS

WIELKA IMPROWIZACJA

MAŁA IMPROWIZACA

Na płaszczyźnie metafizycznej jest to opętanie, dlatego później ksiądz PIotr odprawia egzorcyzmy. Na płaszczyźnie realistycznej jest to atak "wielkiej choroby", czyli epilepsji. Najważniejsze motywy wielkiej improwizacji to: - ROLA POEZJI - MIŁOSC DO NARODU - BUNT PRZECIW BOGU - ANTYNOMIA ROZUMU I UCZUCIA

Konrad, figura romantycznego poety, pod wpływem chwili, jej nastroju, a także z wielkiej miłości do ojczyzny i z patriotycznego obowiązku, w sposób bardzo emocjonalny i patetyczny wygłosił swą sławną mowę – nazywaną Małą Improwizacją. Sformułował on w niej swój profetyzm (profetyzm – jest to zdolność przewidywania przyszłości, prorokowania) chcąc przekazać światu, iż stał się wieszczem głoszącym przyszłość swojego narodu. W tym celu wzniósł się ponad ludzkość w postaci orła. (orzeł – motyw często wykorzystywany w literaturze epoki, symbolizujący siłę, odwagę, godność, waleczność).

VS

KONCEPCJA POEZJI W "DZADACH"

+info

DZIADY JAKO DRAMAT ROMANTYCZNY

1. Akcja niejednolita i wielowatkowa
2. Luźna kompozycja
3. Wystepowanie epizosdów luźno związanych z akcją, monologi liryczne zastepujące akcję
4. Zbirowość na scenie
5. Łączenie świata realnego ze światem pozaziemskim.
6. Bohater romantyczny na tle bohatera zbiorowego.
7. Synkretyzm rodzajowy
8. Brak jednorodnosci nastroju, stylu i jezyka
9. Elementy ludowości
10. Brak zasady decorum (łaczenie scen podniosłych z komizmem, satyra, drwina, groteską

https://youtu.be/UpCUPNAHXk4

Spektakl Sceny Kamienica - Dziady cz. II

Ekranizacje "Dziadów cz. III"

Dziady - Adam Mickiewicz [Laco Adamik / 1983]

Sceny dramatyczne w Dziadach cz. III

"Dziady '68", czyli walka o "niepodległość bez cenzury"

8 marca 1968 r. na dziedzińcu Uniwersytetu Warszawskiego odbył się wiec protestacyjny w związku ze zdjęciem przez władze komunistyczne wystawianych w Teatrze Narodowym „Dziadów” oraz relegowaniem z uczelni Adama Michnika i Henryka Szlajfera. Został on brutalnie zaatakowany przez oddziały milicji oraz „aktyw robotniczy”. Stało się to początkiem tzw. wydarzeń marcowych, czyli kryzysu politycznego związanego z falą studenckich protestów oraz walką polityczną wewnątrz PZPR, rozgrywaną w atmosferze antysemickiej i antyinteligenckiej propagandy.

+info

Dziekuję :)

Katarzyna Rozbicka