WIRUSY

Klucz do oznaczania

Klucz do oznaczania

Lorem ipsum dolor sit amet

Klucz do oznaczania

Lorem ipsum dolor sit amet

Klucz do oznaczania

Lorem ipsum dolor sit amet

Presentation

WIRUSY

BUDOWA WIRUSÓW

• Wirusy są niekomórkowymi, bezwzględnymi pasożytami żywych komórek prokariotycznych i eukariotycznych.
• Nie uważa się ich za organizmy, bo nie są zdolne do samodzielnego prowadzenia procesów metabolicznych.
• Namnażają się wyłącznie wewnątrz komórek gospodarza i wykorzystują jego aparat biosyntetyczny do wytwarzania cząstek potomnych.

Materiał genetyczny

Materiał genetyczny wirusów stanowi jedno- lub dwuniciowy, kolisty lub liniowy DNA lub RNA. Koduje on od kilku do kilkuset genów, w tym białka kapsydu, a wypadku retrowirusów również odwrotną transkryptazę czyli polimerazę DNA zależną od RNA.

Kapsyd wirusowy

Genom wirusa ochrnaniany jest przez kapsyd- białkowa osłonka zbudowana z powtarzających się jednostek zwanych kaposmerami.

• Kapsyd może przyjmować formę pałeczkowatą (helikalną) lub bryłową (dwudziestościanu foremnego)
• U niektórych wirusów kapsyd jest chroniony dodatkową zewnętrzną otoczką, powstająca przy uwalnianiu się wirusa z komórki gospodarza i zbudowaną z resztek struktur błonowych tej błony, wzbogaconych o białka wirusowe

Kapsyd wirusowy

• Kapsyd wirusów bakteryjnych - bakteriofagów- ma złożoną strukturę, umożliwiającą zaktowiczenie wirusa na powierzchni komórki bakterii i wprowadzenie do niej materiału genetycznego.
• Kompletna cząstka wirusa, zdolna do infekcji komórki gospodarza, nazywana jest wirionem. Wielkość wirionów waha się od 20 do 300nm średnicy.

ROLA WIRUSÓW

Uproszczona budowa i niewielkie rozmiary, a także specyficzna budowa genomu - to cechy charakterystyczne wirusów, będące wyrazem ich skrajnie pasożytniczego trybu życia. Ocenia się, że wirusy są najliczniejszą niekomórkową formą życia na Ziemii. Pełnią wiele istotnych funkcji we wszystkich ekosystemach.

• Ograniczają liczbę organizmów żywicielskich (np. są czynnikiem redukującym zakwity sinic.
• Wywołują choroby roślin i zwierząt, często występujące epidemicznie ( np, epidemia grypy czy ospy)
• Jako pasożyty są często swoiste nie tylko pod względem gatunku, ale nawet typu komórki żywiciela ( np. HIV atakuje tylko niektóre rodzaje limfocytów T pomocniczych oraz makrofagi)

NAMNAŻANIE SIĘ WIRUSÓW

Wirusy mogą namnażać się tylko we wnętrzu komórek organizmów. Ich specjalistyczne struktury oraz metaboliczne możliwości zainfekowanej komórki wykorzystywane są do produkcji elementów składowych przez komórkę gospodarza.

+info

CYKLE ŻYCIOWE WIRUSÓW

1. PRZEBIEG INFEKCJI WIRUSOWEJ Infekcja ( zakażenie) komórki żywiciela przebiega na ogół w kilku następujących po sobie etapach.

1. ADSORPCJA- dzięki białkowym składnikom otoczki lub kapsydu wirus rozpoznaje określony rodzaj komórki żywiciela i przywiera do niej.
2. PENETRACJA- wirusy otoczkowe dzięki lipidowym składnikom otoczki wtapiają się w błonę komórkową żywiciela, inne natomiast wykorzystują np. endocytozę, aby przedostac się na obszar cytoplazmy.
3. UTRATA KAPSYDU- z wirionu zostaje uwolniony metariał genetyczny wirusa.

CYKLE ŻYCIOWE WIRUSÓW

4. REPLIKACJA GENOMU WIRUSA- przy wykorzystaniu enzymów i zasobów gospodarza genom wirusa ulega zwielokrotnieniu, a białka jego kapdydu są biosyntetyzowane. Na tym etapie może dojśc do rekombinacji DNA wirusa z DNA gospodarza i wbudowania genomu wirusa w genom gospodarza. 5. SKŁADANIE WIRIONÓW- poszczególne kopie genomów obudowywane sa kapsomerami i tworza nowe wiriony 6.UWOLNIENIE WIRIONÓW- w wypadku wirusów bezotoczkowych poprzedzone jest rozpadem komórki żywiciela, w wypadku wirusów otoczkowych następuje na drodze pączkowania wirionów z powierzchni komórki.

Cykle życiowe bakteriofagów

CYKL LITYCZNY- różni się od wcześniej opisanego przebiegu infekcji tym, że do komórki nie wnika cały wirion, lecz jedynie kwas nukleinowy wstrzykiwany przez bakteriofaga, a cały cykl kończy się rozpadem komórki bakteryjnej i uwolnieniem prionów.

Cykle życiowe bakteriofagów

CYKL LIZOGENICZNY- kończy się włączeniem genomu wirusa w genom żywiciela - wirus w tej formie nazywany jest prowirusem. Zainfekowana komórka żywiciela przekazuje prowirusa komórkom potomnym w trakcie podziałów komórkowych. W pewnym momencie może dojść do aktywacji prowirusa i powrotu cyklu litycznego.

CYKL WIRUSA ZWIERZĘCEGO

Retrowirusy W wypadku wirusów, których materiałem genetycznym jest RNA, proces replikacji genomu polega najczęsniej na zwielokrotnieniu cząsteczek RNA dzięki aktywności wirusowych replikaz RNA( polimeraz RNA zależnych od RNA). RETROWIRUSY- są specyficzną grupą wirusów RNA, które wykorzystują polimerazę DNA zależną od DNA- odwrotną transkryptazę. Dzięki temu enzymowi wirusy wytwarzają cząsteczki DNA wbudowywane w genom gospodarza. To DNA stanowi matrycę dla repikowanego materiału genetycznego wirusa.

VIDEO

Jak atakuje HIV ?

VIDEO

Cykl HIV

KLASYFIKACJA WIRUSÓW

Podstawowymi kryteriami klasyfikacji wirusów są:

• rodzaj kwasu nukleinowego ( DNA lub RNA), jego struktura (jednoniciowy lub dwuniciowy, liniowy lub kolisty, ciągły lub segmentowany) oraz masa cząsteczkowa
• morfologia wirionu, m. in. kształt, występowanie lub brak dodatkowej osłonki
• rodzaj gospodarza oraz sposób infekcji

ZNACZENIE WIRUSÓW

• Wywołują wiele groźnych chorób u ludzi
• Atakują rośliny uprawne, powodując straty w rolnictwie
• Przyczyniają się do strat w hodowli zwierząt.
• Wykorzystuje się je w biotechnologii jako wektory przenoszące zmodyfikowane DNA do komórek biorców.
• Stosowane są do produkcji szczepionek i surowic.
• Bakteriofagi są do zwalczania bakterii chorobotwórczych, szczególnie tych opornych na wiele antybiotyków.

NAJWAŻNIEJSZE CH0OROBY WIRUSOWE CZŁOWIEKA

VIDEO

HPV

NAJWAŻNIEJSZE CHOROBY WIRUSOWE CZŁOWIEKA

KORONAWIRUS

wirus należący do grupy koronawirusów, z pojedynczą nicią o dodatniej polaryzacji ssRNA(+), który wywołuje ostrą chorobę układu oddechowego – COVID-19. Jest to siódmy znany chorobotwórczy dla ludzi gatunek z tej grupy wirusów.

Search

+info

NAJWAŻNIEJSZE CHOROBY WIRUSOWE CZŁOWIEKA

VIDEO

Odra

VIDEOS

Wścieklizna

Świnka

NAJWAŻNIEJSZE CHROBY WIRUSOWE CZŁOWIEKA

PRIONY

Czynnikami zakaźnymi mogą być również priony- chorobotwórcze białka.Geny odpowiedzialne za ich syntezę są obecne w materiale genetycznym wielu organizmów: ptaków, ssaków, niektórych owadów. Pod wpływem nieznanych czynników mogą zmieniać swą konfigurację przestrzenną, stając się patogenami wywołującymi choroby ośrodkowego układu nerwowego np. choroba szalonych krów BSE, choroba Creutzfelda- Jacoba, śmiertelna dziedziczna bezsenność. Niszczenie prionów jest trudne, ponieważ białka te są odporne na działanie temperatury i nie giną nawet podczas gotowania.

+info

WIROIDY

Wiroidami są czynniki zakaźne zbudowane tylko z kwasu nukleinowego - RNA, bez otoczki białkowej. Potrafią się samoreplikować, do namnażania wykorzystując enzymy gospodarza. Atakują rośliny cytrusowe i ziemniaki.

THANKS!

Lorem ipsum dolor