Części zdania - powtórzenie

Części zdania

Powtórzenie

Anna Koniecpolska

Na co będę zwracać uwagę(cele lekcji)

Znam i potrafię wskazaćróżne rodzaje:

Umiem rozpoznać:

Orzeczeń

Zdania i równoważniki

Podmiotów

Zdania proste i złożone

Przydawek

Dopełnień

Zdania bezpodmiotowe

i kłótnie bezprzedmiotowe

Okoliczników

Nazywa czynności lub stany. Odpowiada na pytania czasownika. Jest czasownikiem w formie osobowej.

Orzeczenie

Części główne zdania

Podmiot

Orzeczenie

Związek zgody

Orzeczenieczasownikowe i imienne

Jest czasownikiem w formie osobowej.

Czasowniki: stać się, być, zostać informują o tym, kim lub czym jest podmiot, jakie ma cechy, w jakim jest stanie. Wtedy mamy orzeczenie imienne

Orzeczenie a rodzaj wypowiedzenia

zdanie złożone

zdanie proste

równoważnik zdania

jedno orzeczenie

więcej niż jedno orzeczenie

brak orzeczenia

Nazywa wykonawcę czynności.Odpowiada na pytania kto, co? jest zwykle rzeczownikiem lub zaimkiem

Podmiot

Podmiot

Szeregowy:składa się z kilku wyrazów

Domyślny:nie jest wyrażony w zdaniu, lecz możemy się go domyślić

Logiczny: gdy zdanie informuje o braku, ubywaniu, przybywaniu, nadmiarze - podmiot jest w dopełniaczu!

Zbiorowy: rzeczownik w l. poj. oznaczający grupę

Gramatyczny: odpowiada na pytanie Kto, co?

Towarzyszący: ktoś z kimś

Podmiot a rodzaj zdania

zdanie bezpodmiotowe

zdanie

kiedy można określić podmiot

kiedy nie da się określić wykonawcy czynności.

Określenia

Czy określa rzeczownik?

NIE

TAK

Czy odpowiada na pytania przypadków?

Przydawka

NIE

TAK

Okolicznik

Dopełnienie

Przydawka

Odpowiada na pytania: jaki ?który? czyj? ile? czego? z czego? Bywa:przymiotnikiem, rzeczownikiem, liczebnikiem, zaimkiem, wyrażeniem przyimkowym

Jest określeniem rzeczownika w zdaniu.Nazywa cechy osób, przedmiotów, zjawisk.

Dopełnienie

Zazwyczaj jest określeniem czasownika.

Informuje o osobach i rzeczach związanych z czynnością. najczęściej jest rzeczownikiem, zaimkiem lub wyrażeniem przyimkowym.

Odpowiada na pytania wszystkich przypadków poza mianownikiem

+ info

Okolicznik

Odpowiada na: kiedy? gdzie? skąd? dokąd? w jakim celu? dlaczego? jak? Jest określeniem czasownika, informuje o okolicznościach

1. Czasu2. Miejsca3. Sposobu4. Celu5. Przyczyny6. Warunku7. Przyzwolenia8. Stopnia i miary

Zapraszam do zabawy

Dziękuję!

w prezentacji wykorzystałam:- plansze ze strony http://mediana28.blogspot.com/,- rączkę ze strony http://agnieszkakochan.pl/, - informacje z podręcznika NE, s. 161-165, - gry wordwall różnych autorów (podpisane).