Switezianka

Temat: Co wydarzyło się nad Jeziorem Świteź? Adam Mickiewicz ,,Świtezianka"

Praca domowa

Cele – uczeń: • wyodrębnia i omawia elementy świata przedstawionego; • porządkuje wydarzenia utworu; • streszcza fabułę utworu; • dzieli elementy świata na realistyczne i fantastyczne; • zestawia tekst literacki z dziełem malarskim; • tworzy opis krajobrazu. Podstawa programowa: I. 1.1 1.2 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 2.6; III. 1.2 1.3.

Julian Fałat ,,Jezioro Świteź" akwarela

https://vod.tvp.pl/video/switez-miasto-na-dnie-jeziora,switez-miasto-na-dnie-jeziora-pl,4290920

https://www.youtube.com/watch?v=J1GU24ks7xE

file:///D:/dokumenty/pulpit/Zeszyt_lekturowy_Fundacja_Razem_w_Polsce.pdf

Temat: Czyja wina? Jaka kara? Ballada ,,Świtezianka" Adama Mickiewicza.

Cele lekcji: • utrwalenie cech ballady jako gatunku literackiego; • doskonalenie umiejętności opisywania elementów świata przedstawionego w balladzie; • ćwiczenie umiejętności charakteryzowania bohaterów i oceniania postaw; • doskonalenie umiejętności opisywania; • kształcenie umiejętności określania nastroju utworu literackiego; • poszerzenie zasobu słownictwa z zakresu wartościowania, oceniania. Podstawa programowa: • I. 1. 1), 7), 8), 9), 10), 11), 12); 2. 1), 2), 3), 6); • II. 2. 1), 3); 3. 1), 2), 3); • III. 1. 1), 2), 3), 6), 7); 2. 2), 3); • IV. 1, 2, 6, 7, 8

Proszę uzupełnić zdania słowami z ramki. dziewczyna ▪ nocy ▪ Świteź ▪ wierność ▪ zdradza ▪ uczucia ▪ kusi ▪ przysięgę ▪ strzelec Zakochani spotykają się w ………………………. Młody …………………… obiecywał dziewczynie …………………………………………………. Ta nie wierzyła w ………………………… młodzieńca. Strzelec składa jej ………………………. Nimfa z jeziora Świteź ……………………… strzelca. Chłopak ………………………………………………… swoją ukochaną z lasu. Strzelec na środku jeziora ………………………… poznaje, że nimfa to jego …………………………… z lasu.

Uczniowie, podzieleni losowo na grupy, przygotowują zestawy pytań, które mogłyby się okazać pomocne w osądzeniu strzelca. Wczuwają się w role: a) prokuratorów b) obrońców Lista przykładowych pytań a) – Dlaczego strzelec złamał daną przysięgę? – Co spowodowało, że tak łatwo dał się skusić pięknej nieznajomej? – Dlaczego tak szybko zapomniał o swej ukochanej? –W jakim celu składał przysięgę, jeśli nie był gotowy dochować wierności? b) – Czy dziewczyna miała prawo poddać strzelca próbie wierności? – Czy związek dwojga ludzi nie powinien opierać się przede wszystkim na wzajemnym zaufaniu? – Czy miłość wymaga składania przysiąg i obietnic? –Dlaczego dziewczyna uwierzyła w stereotypowe opinie ojca, że „Słowicze wdzięki w mężczyzny głosie, / A w sercu lisie zamiary”? – Dlaczego dziewczyna ukrywała swoją tożsamość?

Ballada – gatunek synkretyczny, czyli łączący w sobie cechy: – liryki (nastrojowość – tajemniczość i groza, język charakteryzujący się dużą liczbą środków poetyckich), – epiki (występowanie narratora, wydarzenia składające się na akcję), – dramatu (przytoczone wprost dialogi bohaterów, rozgrywa się jakaś akcja – działania bohaterów).

Jaki jest świat wartości w balladzie Mickiewicza?

Ballada wprowadza uporządkowany świat wartości. Kara w niej przedstawiona jest zgodna z ludowym pojmowaniem sprawiedliwości, które osądzało zdradę wyjątkowo surowo – łamiący słowo był odrzucany i potępiany, a po śmierci jego dusza nie mogła zaznać spoczynku.

Napisz plan ramowy ballady z punktu widzenia młodzieńca bądź dziewczyny.

Nastrój utworu jest tajemniczy, pełen niesamowitości i grozy. Taki efekt został osiągnięty: • dzięki określonemu ukształtowaniu przestrzeni literackiej, tajemniczej scenerii (groźna otchłań jeziora, przerażający las, zmienność stanów przyrody), • przez wybór czasu akcji (nocna pora, widoczne światło księżyca), • dzięki przywołaniu sugestywnych dźwięków (onomatopeja i instrumentacja głoskowa, np. „cisza wokoło, tylko pod nogą zwiędła szeleszcze gałązka”), • a także dzięki niezwykłości przedstawionych wydarzeń i dramatyzmowi fabuły.

Jaki nastrój panuje w utworze?

Nastrój ballady się zmienia – na początku czujemy sielankową atmosferę spotkań, potem powagę przysięgi, następnie niepokój towarzyszący niespodziewanemu rozstaniu i pojawieniu się pięknej zjawy, w końcu przerażenie– po odkryciu prawdy – i grozę kary śmierci i wiecznego potępieni

Dziękuję

Małgorzata Zając