upodobnienia

Rozbieżności między pisownią a wymową.

Cel: rozumiem, na czym polegają upodobnienia fonetyczne, uproszczenia grup spółgłoskowych i utrata dźwięczności w wygłosie.

W języku polskim część wyrazów zapisujemy tak, jak je słyszymy.

koło dzwon komputer

koło dzwon komputer

Niektóre wyrazy piszemy inaczej, niż się je wymawia.

[łafka] [sposóp] [mrófka]

ławka sposób mrówka

Ważne pojęcia

Uproszczenie grupy spółgłoskowej

Utrata dźwięczności na końcu wyrazu

Udźwięcznienie

Ubezdźwięcznienie

Uproszczenie grupy spółgłoskowej

Zjawisko polega na opuszczeniu niektórych spółgłosek w trakcie wymawiania wyrazu.

zjadł

[zjat]

1 spółgłoska

2 spółgłoski

sześćset

[szejset]

2 spółgłoski

1 spółgłoska

Utrata dźwięczności na końcu wyrazu (w wygłosie)

Jeżeli na końcu wyrazu znajduje się spółgłoska dźwięczna, to najczęściej jest wymawiana bezdźwięcznie.

chleb

[chlep]

głoska dźwięczna

głoska bezdźwięczna

Uwaga! Głoska nie traci dźwięczności na końcu wyrazu, jeśli po nim słowo zaczyna się głoską dźwięczną, np. sposób grania.

staw

[staf]

głoska dźwięczna

głoska bezdźwięczna

Udźwięcznienie

Zyskanie dźwięczności przez spółgłoskę bezdźwięczną.

jakby

[jagby]

Głoska bezdźwięczna zyskuje dźwięczność pod wpływem głoski dźwięcznej, która jest za nią. Udźwięcznienia są zawsze wsteczne.

głoska bezdźwięczna

głoska dźwięczna

Ubezdźwięcznienie

Pozbawienie głoski dźwięczności.

[żapka]

żabka

głoska bezdźwięczna

głoska dźwięczna

głoska bezdźwięczna

Głoska zdźwięczna traci swoją dźwięczność pod wpływem znajdującej się obok spółgłoski bezdźwięcznej. Ubezdźwięcznienie może być postępowe lub wsteczne.

krzak

[kszak]

głoska bezdźwięczna

głoska dźwięczna

głoska bezdźwięczna

Dziękuję za uwagę