Balladyna

Cykl lekcji poświęcony "Balladynie"

Plan pracy z lekturą

świat przedstawiony

analiza fragmentów "Balladyny"

droga Balladyny do władzy

symbole w dramacie i na plakacie

charakterystyka Balladyny

Temat: W SCENERII BAŚNIOWEJ, W CZASIE LEGENDARNYM.

Cel: zapoznasz się z życiem i twórczością Juliusza Słowackiego; określisz elementy swiata przestawionego

Co powinniśmy wiedzieć o świecie przedstawionym?

Problematyka poruszana w dramacie

obecność elementów:

baśniowych: to przede wszystkim postacie fantastyczne (wróżka Goplana, leśne duszki: Skierka i Chochlik), uosobienie przyrody, działania związane z użyciem magii, motyw walki dobra ze złem. Jednak motywy te są wykorzystane na opak: czary utrudniają życie bohaterom, a dobra Alina ginie z rąk złej Balladyny.

legendarnych: związanych z początkami polskiej państwowości, w których występują postacie króla Popiela, Lecha i jego korony

baśniowy

miłosny

nazwij wątki

obyczajowy

polityczny

Dokończ zdania:

Szczególnie utkwiło mi w pamięci wydarzenie, w którym ......................................................................................................................... Pamiętam je, ponieważ .........................................................................................................................

Temat: Droga Balladyny do władzy

Cel: przeanalizujesz, wydarzenia, które doprowadziły bohaterkę do władzy zastanowisz sie, jak to się stało, że prosta dziewczyna stała się mordrczynią

1. Przypomnijcie okoliczności, w jakich Balladyna została żoną Kirkora.

2. Co zyskała Balladyna dzięki małżeństwu z Kirkorem?

3. Jakie były konsekwencje wyjazdu Kirkora?

a) Dlaczego Kirkor musiał wyjechać? Czego zażyczył sobie przed wyjazdem? Jak Balladyna reaguje na jego wyjazd?

b) Jak Balladyna zrywa więzy ze swją przeszłością?

c) Jaki jest stosunek Balladyny do matki?

d) Jaki wpływ na Balladynę ma znajomość z Kostrynem?

e) Co doprowadza Balladynę do popełnienia kolejnych zbrodni?

f) Dlaczego i w jaki sposób grafini pozbywa się męża i Kostryna?

droga Balladyny do władzy

Praca domowaNapisz artykuł na jeden z wybranych tematów: 1. Nie ma zbrodni bez kary, czyli sprawiedliwości stało się zadość. 2. Seria tajemniczych zbrodni w okolicy jeziora Gopło. 3. Zaskakujący finał uroczystości koronacyjnej.

Temat: KOBIETA AMBITNA CZY ZBRODNIARKA? PORTRET PSYCHOLOGICZNY BALLADYNY

Cel: scharekteryzujesz bohaterkę uzasadnisz swoje stanowisko

1. Kim była Balladyna? Przedstaw bohaterkę.

2. Przygotuj list gończy, który pomógłby ująć zbrodniarkę. Umieść w nim: - Imię poszukiwanej, - rysopis, portret - znaki szczególne, - napisz, o co jest podejrzana; czy jet niebezpieczna, - podaj, gdzie należy zgłosić ewentualną wiedzę o podejrzanej, - zachęć do współpracy, - podpisz swój list

3. Jak Balladyna zachowywała się wobec innych osób?

Kirkora

matki

siostry

Grabca

Pustelnika

żądna władzy, ambitna

fałszywa i przebiegła

wskaż sytuacje, które potwierdzają cechy Balladyny

zła

wyniosła, owładnięta pychą

okrutna, bezwzględna

znajdź argumenty na obronę Balladyny

przytocz argumenty oskarżające Balladynę

Co może oznaczać plama krwi na czole Balladyny? Wskaż biblijną postać z podobnym piętnem. Co je łączy?

Mówi się, że "Balladyna" to baśń o władzy. Czego dowiedzieliście się o ludzkiej naturze z tego utworu? Zapisz kilka zdań.

Temat: „Skoro bym otarła / Krew z mojej ręki... byłabym szczęśliwa”. Uczucia, przeżycia i działania Balladyny po dokonaniu siostrobójstwa.

Cel: analiza fragmentu dramatu porównanie bohaterki ballady "Lilije" i Balladyny

Odczytajcie: a) fragment wypowiedzi Goplany po znalezieniu ciała Aliny (scena I aktu II), zaczynającego się od słów: „Ach, okropność...” do słów: „...Jak siostry płaczem...”;

b) z podziałem na role dialogu między Balladyną i Goplaną (scena I aktu II), zaczynającego się słowami Balladyny: „Wiatr goni za mną i o siostrę pyta” do słów Goplany: „Bańka z kryształu, którą wichry wydmą / Z błękitu fali... i barwami kwiatu / Malują zorze”.

Odpowiedz na pytania: a) Co sprawia, że Balladyna wraca na miejsce zbrodni? b) W jakim stanie psychicznym tam wraca? c) Jak Balladyna reaguje na wypowiedzi rzekomej Aliny? d) Jak przyjmuje sugestię, że to, co się stało, było złym snem? e) Dlaczego Goplana postanowiła przybrać postać Aliny i zasugerować zły sen?

Odczytaj monolog Goplany kończący scenę I aktu II od słów: „Ale bądź spokojna...” do końca.

Wskaż cytaty stanowiąe odpowiedzi na następujące pytania: a) O czym zapewnia Goplana Balladynę? b) Co jej przepowiada? c) Przed czym jej nie przestrzegła?

Z podobną sytuacją mamy do czynienia w balladzie "Lilije" Adama Mickiewicza. Pustelnik składa mężobójczyni propozycję przywrócenia do życia zamordowanego męża, ale bohaterka woli znosić udrękę wyrzutów sumienia, niż za popełnioną zbrodnię ponieść karę, która z pewnością by ją spotkała, gdyby mąż powrócił do świata żywych. Podobnie Balladyna, wiedząc, że powrót Aliny do życia pozbawiłby ja szans na małżeństwo z Kirkorem, odrzuca sugestie Goplany.

W kilku zdaniach opisz przeżycia Balladyny po zabójstwie Aliny

Temat: Odkrywamy symbole zawarte w "Balladynie"

Cel: rozumiem, co to jest symbol oczytuję symbole analizuję plakat teatralny

zbrodnia

miłość

żądza władzy

skrywana tajemnica

kara

zbrodnia

co symbolizują powyższe przedmioty

Jan Lenica

Andrzej Pągowski

Maciej Szymanowicz

Rafał Olbiński

Artyści za pomocą różnych elementów graficznych przedstawili swoją interpretację dramatu Juliusza Słowackiego. Wybierz jeden z tych elementów i wyjaśnij jego sens w kontekście całego utworu.

Temat: Żegnamy się z "Balladyną"

CeL: przypomnę sobie cechy dramatu i tragedii dowiem się, jaką rolę pełni epilog

RODZAJE LITERACKIE

DRAMAT

LIRYKA

EPIKA

GATUNKI DRAMATU

DRAMAT WŁAŚCIWY

KOMEDIA

DRAMAT ROMANTYCZNY

TRAGEDIA

Juliusz Słowacki określił swój utwór jako tragedię – jednak nie jest to klasyczna tragedia (funkcjonuje tutaj bardziej jako romantyczna tragiczność i ironia życia)

celem autora –działanie na wyobraźnię odbiorców, nie na ich rozum

poeta tworzy własny świat, własną mitologię

EPILOG

Juliusz Słowacki jest jak DJ –„miksujący” (zamiast płyt) motywy, postaci, rekwizyty, tematy literackie i kulturowe

Juliusz Słowacki skomentował Balladynę w jednym z listów do matki:

„Zobaczysz kiedyś Mamo kochana, co to za dziwna kraina – i czasy. Tragedia cała podobna do starej ballady, ułożona tak, jakby ją gmin układał, przeciwna zupełnie prawdzie historycznej, czasem przeciwna podobieństwu prawdy. Ludzie jednak starałem się, aby byli prawdziwymi i aby w sercu mieli nasze serca”.

I to już wszystko.

Przygotuj się do sprawdzianu.

Dziękuję.

W prezentacji wykorzystałam: materiały WSiP przygotowane przez Ewę Horwath i Grażynę Kiełb, materiały GWO przygotowane przez Cecylię Ratajczak quiz video (nie znam autorki)