Płazińce klasa 6

Płazińce - zwierzęta, które mają PŁASKIe ciało

START

Cele lekcji:

Zwróć uwagę na: - środowisko życia - charakterystyczne cechy płazińców - przystosowania tasiemców do pasożytniczego trybu życia - znaczenie płazińców w przyrodzie - znaczenie płazińców dla człowieka

PŁAZIŃCE to inaczej ROBAKI PŁASKIE. Typ Płazińce dzieli się na gromady: - tasiemce (tasiemiec uzbrojony, nieuzbrojony, bąblowcowy, karłowaty) - przywry (motylica wątrobowa, motyliczka wątrobowa, przywra krwi) -wirki (wypławek biały)

Gdzie żyją płazińce?

Kliknij na zeszyt a poznasz ich środowisko życia

Budowa płazińców

Chroni on ciało przed urazami oraz zmniejsza opór wody podczas ruchu. Płazińce pasożytnicze mają nabłonek bez rzęsek. Pełni on wiele funkcji związanych z trybem życia tych zwierząt, m. in. chroni ich przed strawieniem w jelicie żywiciela.

Płazińce mają długie, płaskie ciało, pokryte cienkim nabłonkiem. U wielu gatunków, które nie są pasożytami, nabłonek ma rzęski, ułatwiające się poruszanie w wodzie. Niektóre komórki nabłonka wywarzają śluz.

Tasiemce

Długość ciała waha się w granicach od kilkuset mikrometrów do kilku, a nawet kilkunastu metrów (np. u bruzdogłowca szerokiego do 20 metrów). W ciele człowieka osiąga do 15 metrów. Liczba członów zależy od gatunku i może wynosić od trzech aż do kilku tysięcy.

fot. tasiemiec

Przywry

To gromada pasożytniczych płazińców o ciele płaskim, nieczłonowanym, opatrzonym przyssawkami: gębową i brzuszną. Do najgroźniejszych przywr należą: motylica wątrobowa, motyliczka oraz przywry pasożytujące we krwi.

fot. motylica wątrobowa

Wirki

Wirki charakteryzują się wolno-żyjącym trybem życia (w przeciwieństwie do form pasożytniczych - przywr i tasiemców). Żyją w środowisku wodnym (wody słodkie lub słone), a niektóre gatunki w wilgotnych środowiskach lądowych. Do wirków należy wypławek biały – pospolity płaziniec stojących wód słodkich, o długości do 3 cm. Wypławek biały prowadzi drapieżny tryb życia.

Porównanie tasiemców

Tasiemiec nieuzbrojony jest 4 razy dłuższy od tasiemca uzbrojonego. Główka tasiemca nieuzbrojonego posiada 4 przyssawki a nie posiada haczyków. Żywicielem pośrednim tasiemca nieuzbrojonego jest krowa a tasiemca uzbrojonego - świnia.

Przystosowania tasiemców do pasożytniczego trybu życia

W Polsce występują najczęściej 2 rodzaje tasiemców: uzbrojony i nieuzbrojony. Oba te gatunki są doskonale przystosowne do życie w środowiskach żywicieli.

1. Kształt ciała (płaski i podłużny) dopasowany do kształtu np. jelita w którym żyje. 2. Ciało pokryte nabłonkiem, który zapobiega strawieniu przez organizm żywiciela. 3. Główka zaopatrzona w narządy czepne: haczyki i przyssawki którymi przyczepia się do jelita gospodarza. Tasiemce pobierają pokarm całą powierzchnią ciała. 4. Może rozmnażać się płciowo, gdyż dojrzałe człony posiadają męskie i żeńskie narządy rozrodcze. 5. Składa dużą ilość jaj przez co zapewnia sobie większą możliwość przeżycia

+info

Jak przebiega rozwój tasiemców?

cykl rozwojowy tasiemca

Tasiemczyca

Znaczenie w przyrodzie

+info

Znaczenie płazińców

Znaczenie dl człowieka

FILM

Oczywiście na koniec polecam obejrzeć film Pana Karola :-) pt. "Płazińce i tasiemce upiorne, płaskie robaki, które przyprawiają o dreszcze!"

Dziękuję