Lipidy

Prezentacja

Lipidy

Budowa i znaczenie

Spis treśći

1. Ogólna charakterystyka

5. Lipidy właściwe

2. Właściwości lipidów

6. Woski

3. Klasyfikacja lipidów

7. Lipidy złożone

4. Lipidy proste

8. Fosfolipidy

Lipidy to inaczej tłuszcze.

Należą podobnie jak węglowodany i białka do związków organicznych.

Składają się z pierwiastków: C, H i O. W skład niektórych mogą wchodzić jeszcze inne pierwiastkinp. fosfor, azot.

Właściwości lipidów

Wykonaj doświadczenieWlej do szklanki/miseczki/kubka wodę i dolej parę kropli oleju. Zamieszaj. Odstaw na chwilę i zaobserwuj jak zachowuje się olej w wodzie. 1. Czy olej rozpuścił się w wodzie? 2. Czy olej opadł na dno? 3. Czy olej tworzy małe czy duże krople?

Sprawdź

Klasyfikacja lipidów

1. Ze względu na budowę:

- lipidy proste: należą tu tłuszcze właściwe i woski - lipidy złożone: należą tu fosfolipidy i glikolipidy

Klasyfikacja lipidów

2. Ze względu na konsystencję (stan skupienia):

- stałe i ciekłe 3. Ze względu na pochodzenie: - roślinne i zwierzęce

4. Lipidy proste

Lipidy proste to: estry zbudowane z alkoholu i kwasów tłuszczowych.

Dlaczego estry?

Ponieważ wiązanie pomiędzy alkoholem, a kwasami tłuszczowymi to wiązanie estrowe.

Lipidy właściwe

Klikajcie na znaki zapytania.

Glicerol

Są zbudowane z glicerolu (alkohol)połączonego z trzema cząsteczkami wyższych kwasów tłuszczowych. Dlatego na lipidy właściwe mówi się triglicerydy. Wiązanie pomiędzy glicerolem , a wyższymi kwasami tłuszczowymi to również wiązanie estrowe.

Cząsteczka kwasu tłuszczowego

Cząsteczka lipidu właściwego

Strzałki oznaczają wiązanie estrowe. Jedna cząsteczka lipidu właściwego zawiera trzy wiązania estrowe.

Lipidy właściwe

Kwasy tłuszczowe pomiędzy atomami węgla mogą mieć wyłącznie pojedyncze wiązania. Takie kwasy nazywamy kwasami nasyconymi, a lipidy, które zawierają tylko kwasy nasycone - lipidami nasyconymi.

Niektóre kwasy tłuszczowe pomiędzy atomami węgla mogą mieć wiązania podwójne. Jeżeli zawierają co najmniej jedno takie wiązanie nazywamy je kwasami nienasyconymi.

Jeżeli cząsteczka lipidu, tak jak ta, zawiera co najmniej jedną cząsteczkę kwasu tłuszczowego nienasyconego - jest lipidem nienasyconym.

Woski

Woski to lipidy zawierające kwasy tłuszczowe i alkohol, inny niż glicerol. Powyżej przykłady wosków.

Lipidy złożone

Są zbudowane z glicerolu, kwasów tłuszczowych i dodatkowych związków np. reszty kwasu fosforowego (V) - fosfolipidy lub cukru - glikolipidy.

Budowa fosfolipidu

Fosfolipidy – lipidy złożone

Hydrofilowe głowy - wykazują powinowactwo do wody, zwracają się w jej kierunku.

Hydrofobowe ogony - nie wykazują powinowactwa do wody, unikają kontaktu z wodą.

Fosfolipidy

Dzięki podwójnym właściwościom fosfolipidy, które budują błony biologiczne tworzą dwuwarstwę stanowiącą granicę między komórką a otoczeniem.

Wykonaj notatkę z lekcji w zeszycie.

Dziękuję!

K. Leska