MITOLOGIA GRECKA KLASA V I VI

mitologia grecka

mitologie świata kahoot

ZOBACZ

Świat według Greków powstał z Chaosu. Z tegoż wyłoniły się dwa bóstwa - Uranos i Gaja. Z tej pary prarodziców narodziły się kolejni bogowie. Wsród nich byli tak zwani tytani, a tu pierwszym był Okeanos - bóg olbrzymiej rzeki opływającej ziemię. Kolejni byli sturęcy i cyklopi. Uranos nie bardzo zadowolony ze swoich dzieci postanowił strącić je do Tartaru. Gaja jak to matka kochająca swoje dzieci, zapłonęła nienawiścią ku swemu mężowi za ten czyn i w ramach zemsty namówiła swego syna Kronosa, by ten zaatakował ojca. Kronos z żelaznym sierpem czyhał na swego ojca, a gdy go zobaczył, rzucił się na niego i dotkliwie go zranił. Płynąca krew Uranosa dała początek istnieniu trzem boginiom zemsty - Eryniom. Od tej pory, pokonawszy Uranosa, ziemią włada Kronos wraz z Reją. Ale i Kronos był okrutny w swych rządach. Ojciec przepowiedział mu, że utraci swą władzę dzięki któremuś z synów, tak więc Kronos połykał każde dziecko powite przez Reję. Reja zaś pragnąc potomstwa i nie będąc w stanie patrzeć, jak własny mąż pożera ich dzieci, urodziwszy szóste z kolei dziecko, postanowiła je ocalić, a Kronosowi dała do połknięcia kamień obwinięty w pieluszki. Bogini z dzieckiem zeszła na ziemię, wykąpała je i nazwała Zeus. Potem zaniosła go na Kretę i ułożyła w kołysce w pewnej grocie, gdzie Zeusa strzegły nimfy, a karmiła go koza Amalteja. Mały Zeus bardzo się przywiązał do kozy Amaltei, stała się ona ukochanym zwierzęciem. Gdy koza pewnego dnia przez nieopatrzność złamała jeden róg, Zeus sięgnął po niego, pobłogosławił i dzięki temu od tamtej pory róg wypełniał się wszystkim, czego dusza pragnęła. Taka była historia sławnego rogu obfitości - rogu Amaltei. Zeus podrósł i nadszedł czas, by stanął do walki ze swym ojcem. Najpierw jednak poprosił swą matkę, by dała Kronosowi cos na wymioty. Chodziło o to, by Kronos wyrzucił z swego wnętrza wszystkie pożarte dzieci. Kronos wypił ów środek i stało się jak zamierzał Zeus, Kronos zaczął wypluwać jego barci i siostry: Hadesa, Posejdona, Here, Demeter, Hestię. Zeus uwolnił również tytanów z Tartaru i rozpoczęła się istna rzeź. Po trwającej długo bitwie, Kronos zasiadł na górach Otrys, a Zeus na Olimpie.

WEDŁUG MITOLOGII GRECKIEJ

JAK POWSTAŁ ŚWIAT?

MIT

Najwyższy masyw górski w Grecji, położony między północną a środkową częścią kraju. W mitologii greckiej Olimp uważany był za siedzibę bogów greckich, w tym najważniejszego: Zeusa. Z tego miejsca bogowie mieli kierować ludzkimi losami. Wierzono, że ilekroć jakiś człowiek próbował tam wejść, spadał z niego.

GÓRAOLIMP

Gdzie mieszkali

Olimpijscy bogowie ?

hades

posejdon

zeus

Grecy uważali tę trójkę rodzeństwa za najpotężniejszych a jednocześnie najważniejszych bogów w swojej wierze. Każdy z braci władał jedną częścią ziemi. Zeus - najpotężniejszy z bogów, władał Ziemią i zasiadał na najwyższym tronie, na górze Olimp. Posejdon został bogiem mórz i oceanów a Hades objął władzę w krainie podziemnej, nazwanej od jego imienia Hadesem.

TO NIE WSZYSTKO

POTĘŻNE RODZEŃSTWO BOGÓW

SPRAWDŹ SIĘ

ares

artemida

afrodyta

dionizos

apollo

atena

hermes

hefajstos

demeter

HESTIa

HERA

specyficzna narracja - brak narratora personalnego

posługuje się symbolem i tworzy archetypy

istnieją różne wersje mitów - ponieważ były one przekazywane w sposób ustny

nie tylko Grecy mieli swoją mitologię

zbiór mitów to mitologia, która stanowi podstawę wierzeń ludów starożytnych - ma charakter sakralny

przekazem wiedzy o tym, jak starożytni tłumaczyli swój świat

fantastyczną opowieścią o bogach i herosach

cZYM JEST MIT?

FUNKCJE MITÓWpoznawcza – dzięki mitom ludzie wyjaśniali pewne niezrozumiałe zjawiska przyrody, np. burzę z piorunami, lub następstwo pór roku; światopoglądowa – mity były podstawą wierzeń religijnych; sakralna – mity przedstawiały wzorce rytualnych obrzędów, nakazywały, jak czcić bogów; kulturotwórcza - jest bardzo ważna w procesie tworzenia się nowych kultur i światopoglądów.

FUNKCJE MITÓW

Zobacz funkcje i podział mitów.

mit kiedyś i dziś

dlaczego?

Każdy mit czegoś nas uczy, ma charakter ponadczasowy i przedstawia uniwersalne postawy i wartości (wzorce zachowań). Mitologiczne postacie są ARCHETYPAMI.

+ info

MIT O SYZYFIE

Syzyf – archetyp człowieka, którego ciężka i wyczerpująca praca nie daje żadnych efektów, jest bezowocna.

TEZEUSZ I ARIADNA

DEDAL I IKAR

MINOTAUR

+ info

LABIRYNT

ZIMA

JESIEŃ

LATO

WIOSNA

PODR. S. 208

DEMETER I KORA

Prometeusz był jednym z tytanów. Ulepił człowieka z gliny pomieszanej ze łzami. Duszę zaś zrobił z ognia niebiańskiego, który wykradł z rydwanu słońca. Człowiek Prometeusza był podobny do wizerunku bogów, ale słaby i bezradny. Dlatego tytan postanowił wykraść bogom Olimpu ogień i nauczyć człowieka używania go, rzemiosł, sztuk. Zeusowi nie podobały się poczynania Prometeusza. Namówił bogów do stworzenia drugiego człowieka – pięknej i urokliwej Pandory, nazwanej tak, gdyż była darem od wszystkich bogów dla ludzi. Podejrzliwy Prometeusz nie przyjął Pandory mimo jej wdzięków. Ale jeden z jego lekkomyślnych braci, Epimeteusz, poślubił tę kobietę. Wkrótce Pandora namówiła męża do otwarcia sekretnej beczki, którą dali jej bogowie. Z puszki Pandory wydobyły się na świat wszystkie smutki, nieszczęścia, choroby, nędze. Prometeusz zemścił się na Zeusie. Zabił wołu, podzielił na dwie części i kazał Zeusowi losować, co będzie odtąd ofiarą dla bogów od ludzi. Zeus wybrał tłustszą część, w której, jak się okazało były same kości. Dla ludzi Prometeusz zostawił dobre mięso. Król bogów ukarał Prometeusza, przykuwając go do skał Kaukazu. Samotny i zniewolony cierpiał katusze, gdy każdego dnia przylatywał wygłodniały orzeł i wyjadał wątrobę, która każdej nocy odrastała Prometeuszowi.

Prometeusz to symbol boga cierpiącego z miłości do ludzi.

+ info

MIT PROMETEJSKI

TEKST MITU

Orfeusz – boski muzyk i wierny mąż, który po swoją żonę zszedł do Tartaru, gdzie wzruszył Hadesa swoim śpiewem; archetyp wirtuoza, artysty, mistrza, gotowego poświęcić wszystko dla ocalenia osoby, którą kocha.

ORFEUSZ I EURYDYKA

Info

Żył kiedyś młodzieniec imieniem Narcyz. Wszystkie nimfy go znały, bo wciąż przesiadywał w lasach i górach. A był tak piękny, że wszystkie się w nim kochały. Ale on nawet nie obejrzał się na żadną. Kochał tylko łowy i nie chciał słyszeć o innej miłości. Gdy jednak raz nachylił się nad strumieniem, by napić się wody, ujrzał w czystej toni własne odbicie. Zdumiał się nad swą pięknością i z owego zdumienia zrodziła się najniezwyklejsza miłość. Narcyz zakochał się sam w sobie. O całym świecie zapomniał, wpatrzony w zwierciadło wodne. W końcu umarł z próżnej tęsknoty, a gdy go złożono w ziemi, na grobie wyrósł kwiat o białych płatkach i złotym sercu, który nazwano – narcyzem.

MIT O NARCYZIE

SPRAWDŹMY CZY POTRAFICIE ROZPOZNAĆ GRECKICH BOGÓW

ZOBACZMY ILE ZAPAMIĘTALIŚCIE