Synowie Jagiełły

Synowie Jagiełły

Władysław Warneńczyk

Kazimierz Jagiellończyk

Na początek słowniczek...

MONARCHIA

Monarchia - ustrój państwa, w którym rządzi jedna osoba (monarcha - np. król). Monarcha nie jest wybierany przez ogół mieszkańców państwa.

ELEKCJA

Elekcja czyli wybór.

MONARCHIA DZIEDZICZNA

Monarchia dziedziczna - państwo, w którym po śmierci władcy, tron dziedziczy jego (najstarszy) syn lub inny krewny.

MONARCHIAELEKECYJNA

Monarchia elekcyjna - państwo, w którym władca (monarcha) został wybrany przez jakąś grupę osób. Sprawuje on władzę do swojej śmierci, a po jego śmierci znów jest przeprowadzana elekcja (czyli wybory) nowego władcy.

Jak Polska stała się monarchiĄ elekcyjną?

Od czasów Mieszka I w Polsce władza przechodziła z ojca na syna(gdy go nie było - na krewnego).

1386 r.

X-XIV wieku

1447 r.

1370 r.

1434 r.

+dynastia Piastów

Jagiełło - wybrany na męża dla Jadwigi - nie był krewnym Piastów ani Andegawenów. Tego kandydatat wskazali, wybrali możnowładcy (najbogatsze rycerstwo).

Tutaj rozpoczyna się okres monarchii elekcyjnej.

Po śmierci Władysława Warneńczykamożnowładcy wybrali na kolejnego króla jego młodszego brata - Kazimierza Jegiellończyka.

portret

Po śmierci Kazimierza Wielkiego władzę przekazano jego krewnemu (Ludwikowi Węgierskiemu), a on przekazał ją córce - Jadwidze Andegaweńśkiej.Więc nadal monarchia była dziedziczna.

Gdy Jagiełło zmarł (1434 r.)moznowładcy wybrali na kolejnego króla Polski jego syna - Władysława nazwanego później Warneńczykiem.

portret

Rządy Władysława Warneńczyka

- został królem Polski oraz Węgier, przez co znów połączył oba państwa Unią personalną

- na czele polskich i węgierskich oddziałów prowadził wojnę z Turkami osmańskimi i zginął w bitwie pod Warną w 1444 r.

WOJNA Z TURKAMI OSMAŃSKIMI Wydawać by się mogło, że wojna Władysława z Turkami była bohaterskim czynem, jednak nie było tak do końca. Król walczył w obronie Węgier i innych europejskich narodów - to prawda. Jednak gdy udało się podpisać z Turkami korzystny pokój na 10 lat, król za namową papieża złamał warunki pokoju i ruszył przeciwko Turkom na czele niewielkiej armii. Podczas bitwy pod Warną (1444 r.) król wykazał się lekkomyślnością, gdy ruszył z 500 rycerzami przeciwko najlepszym oddziałom sułtana. W tym starciu Władysław zginął a armia węgierska rozproszyła się. Po tych wydarzeniach Turcy rozpoczęli kolejne podboje, a w 1453 roku zdobyli Konstantynopol (stolicę Cesarstwa Wschodniorzymskiego - Bizancjum), co uznaje się za wydarzenie kończące średniowiecze i rozpoczynające epokę nowożytną.

Unia personalna - umowa między dwoma państwami, które łączy wspólny władca. Czy pamiętasz??? Kiedy poprzednio Polska i Węgry zawarły unię personalną? Gdy królem Polski został Ludwik Węgierski, będący już królem Węgier.

Turcy osmańscy - byli to Turcy, którym przewodził sułtan Osman, stąd nadana im nazwa: osmańscy. Turcy osmańscy: - byli to muzułmanie (wyznawali islam - religie założoną przez Allaha w VII wieku)- prowadzili wojny z chrześcijanami- w XIV wieku zdobywali tereny w Europie i poważnie zagrażali Węgrom

Kazimierz Jagiellończyk

-wcielił Prusy do Polski

Prusowie, którzy mieszkali w Państwie Zakonnym byli niezadowoleni z rządów Krzyżaków. Założyli Związek Pruski i rozpoczęli powstanie przeciwko Krzyżakom. Po pierwszych zwycięstwach Prusów, Kazimierz Jagiellończyk ogłosił akt ikorporacji Prus do Polski.

- wypowiedział wojnę zakonowi krzyżackiemu (wojna trzynastoletnia)

Wojna trzynastoletnia trwała 13 lat - od 1454 r. do 1466 r. Jak wiesz, nie była to pierwsza wojna z Krzyżakami. Po poprzednich konfliktach Polscy władcy nadal ubolewali nad utratą Pomorza Gdańskiego Kazimierz Jagiellończyk postanowił je odzyskać.

II pokój toruński

Wojnę trzynastoletnia zakończyło podpisanie II pokoju toruńskiego w 1466 roku. Postanowienia II pokoju toruńskiego: 1. Polska odzyskała Pomorze Gdańskie, ziemie chełmińską i michałowską (wcześniej zabrane przez Krzyżaków) 2. Polska uzyskała nowe tereny należące wcześniej do Krzyżaków z Malborkiem oraz Elblągiem i Warmię(te uzyskane tereny nazywano odtąd Prusami Królewskimi) 3. Państwo Krzyżackie stało się lennem Polski pod nazwą Prusy Zakonne. (lenno - ziemie zależne)

Ile zapamiętałeś/aś z lekcji?

Wykonaj ćwiczenie online.

Zapisz w zeszycie jeszcze...

Zapisz w zeszycie rozwiązanie ćwiczenia.

Kolorem zapisz w zeszycie (korzystając z tej prezentacji) - lata trwania wojny trzynastoletniej- datę podpisania II pokoju toruńskiego- postanowienia pokoju toruńskiego (3 wymienione w prezentacji)

Dziękuję za Twoją dzisiejszą pracę!

Ola Masternak