Want to create interactive content? It’s easy in Genially!

Get started free

KAZIMIERZ PRZERWA-TETMAJER

Paweł Domzalski

Created on June 1, 2020

KAZIMIERZ PRZERWA-TETMAJER

Start designing with a free template

Discover more than 1500 professional designs like these:

January School Calendar

Genial Calendar 2026

Annual calendar 2026

School Calendar 2026

2026 calendar

January Higher Education Academic Calendar

School Year Calendar January

Transcript

Kazimierz Przerwa-Tetmajer

Wybór poezji

Życie i twórczość

Młoda Polska była okresem zdecydowanej przewagi liryki nad epiką. Język poetycki pojawiał się w tym okresie nawet w formach prozatorskich i dramatycznych. Poezja bowiem najpełniej odpowiadała indywidualizmowi i subiektywizmowi epoki, a także potrzebom artystów, którzy poszukiwali środków wyrazu pozwalających sugestywnie oddać stan duszy i trudne do opisania doznania wewnętrzne. Kiedy czyta się poezję Kazimierza Przerwy-Tetmajera, warto zwrócić uwagę na to, że z jednej strony jest ona wyrazem ekspresji niepowtarzalnych przeżyć jednostki, z drugiej zaś – oddaje nastroje panujące wśród wielu ludzi końca wieku: rozczarowanie światem, zwątpienie w wartości, melancholię, bezsilność i rezygnację.

Koniec wieku XIX

Evviva l’arte!

Hymn do Nirwany

Lubię, kiedy kobieta

KAZIMIERZ PRZERWA-TETMAJER

ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ

Życie i twórczość

Koniec wieku XIX

Evviva l’arte!

Kazimierz Przerwa-Tetmajer to najpopularniejszy autor ostatniego dziesięciolecia XIX wieku. Swoją ówczesną sławę zbudował na dwóch mocnych podstawach: świetnej, pod wieloma względami nowatorskiej poezji oraz w wielu przypadkach słabszej artystycznie, ale za to trafiającej do masowego czytelnika twórczości prozatorskiej. Ukoronowaniem sławy poety było uwiecznienie go w „Weselu” Wyspiańskiego. Jednak gwiazda Tetmajera szybko zgasła, najlepiej wyraził to Tadeusz Żeleński-Boy we wspomnieniach pośmiertnych: "Dla świata umarł od dawna - przeszło ćwierć wieku temu. Nieubłagana choroba dzieliła go od ludzi zasłoną prześladowczych urojeń".

Hymn do Nirwany

Lubię, kiedy kobieta

KONIEC WIEKU XIX

ANALIZA WIERSZA

Życie i twórczość

Koniec wieku XIX

Evviva l’arte!

„Koniec wieku XIX” pochodzi z II serii Poezji Tetmajera i jest jedną z najbardziej znanych manifestacji świadomości schyłkowej. Tytuł wiesz kieruje uwagę przede wszystkim na konkretny punkt czasu, historii. Nie jest to bez znaczenia, bo - jak wiadomo - fakt, że moderniści żyli u schyłku stulecia w sposób niebagatelny wpłynął na ich kondycję duchową – nie bez przyczyny epoka ta nazywa bywa fin de siécle. Tak więc tytuł wskazuje, że wiersz można traktować jako swoisty dokument historyczny, ukazujący to, co dla ówczesnego człowieka było istotą jego czasów.

Hymn do Nirwany

Lubię, kiedy kobieta

EVVIVA L'ARTE

ANALIZA WIERSZA

Życie i twórczość

Koniec wieku XIX

Evviva l’arte!

Ten wiersz jest niezwykle typowy dla wyobrażeń literatury schyłku wieku na temat rangi sztuki w życiu człowieka, a także na temat miejsca artysty w hierarchii społecznej. Rzecz charakterystyczna, że to deklarowane w literaturze okresu bardzo wysokie miejsce niema wiele wspólnego z powszechnie uznawaną hierarchią społeczną, zbiorowość bowiem w owym czasie wcale twórców nie ceni i pozwala im żyć w nędzy i zapomnieniu.

Hymn do Nirwany

Lubię, kiedy kobieta

HYMN DO NIRWANY

ANALIZA WIERSZA

Życie i twórczość

Koniec wieku XIX

Evviva l’arte!

Nirwana (sanskr. nirwana – wygaśnięcie) to w filozofii Wschodu zanik pragnień i wyzwolenie się od kolejnych cierpień w życiu, osiągnięcie oświecenia. Ten stan wiecznej błogości jest równoznaczny z zanikiem ego. Tego stanu nie da się podobno racjonalnie wytłumaczyć ani zadowalająco oddać za pomocą słów. Osiągnięcie nirwany możliwe było na drodze praktyk medytacyjnych stworzonych przez Buddę. Za sprawą Artura Schopenhauera stan nirwany błędnie interpretowano jako roztopienie się jednostkowego istnienia w nicości. To rozumienie nirwany rozpowszechniło się w literaturze końca XIX w., m.in. w wierszach Kazimierza Przerwy-Tetmajera.

Hymn do Nirwany

Lubię, kiedy kobieta

LUBIĘ, KIEDY KOBIETA

ANALIZA WIERSZA

Życie i twórczość

Koniec wieku XIX

Evviva l’arte!

Od czasów Młodej Polski poeci znaczniej śmielej mówią o miłości. Twórcy tamtego okresu w przedstawieniu miłości przełamywali obyczajowe tabu, mówili wprost o emocjach i opisywali czysty, zmysłowy erotyzm miłosnego aktu. W okresie modernizmu miłość określała życiową aktywność człowieka, stawała się właściwą treścią jego egzystencji, ale także pokazywała swoje niepokojące oblicze.

Hymn do Nirwany

Lubię, kiedy kobieta

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!