Quo vadis

Quo vadis

Między sacrum a profanum

indeks

1. WPROWADZENIE do lektury

2. na ulicach i w zaułkach starożytnego rzymu

3. W KRĘGU MIŁOŚCI

4. kobiece piękno

6. arbiter elegantiarum

5. szaleniec u władzy

8. duchowy przywódca

7. dramatycznie przemieniony

9. POWIEŚć HISTORYCZNA

01

WPROWADZENIE DO LEKTURY

Rzym pierwszych wieków w powieści Henryka Sienkiewicza Quo vadis

INSPIRACJE AUTORA QUO VADIS

1 dokładne studia historyczne

5 spacery po Rzymie

2 lektura Roczników Tacyta po łacinie

6 J.I. Kraszewski: Rzym za Nerona

7 pożar Pułtuska obserwowany przez Sienkiewicza w 1875 r.

3 zamiłowanie do świata starożytnego

8 utwory powstałe w czasach Sienkiewicza dotyczące tej tematyki

4 kapliczka Domine quo vadis na Via Appia Antica

czasy rzymskie

Bogowie starożytnego Rzymu

Filozofia antyczna: stoicyzm epikureizm

oś czasu

8-4 r. p.n.e.

68 r. n.e.

54 r. n.e.

narodziny Jezusa z Nazaretu

śmierć Nerona

objęcie władzy przez Nerona

narodziny Jezusa z Nazaretu

30-33 r. n.e.

64 r. n.e.

śmierć Jezusa

pożar Rzymu; prześladowania chrześcijan

BOHATEROWIE

EPIZODYCZNI

DRUGOPLANOWI

PIERWSZOPLANOWI

Mające znaczenie jako element tła utworu; wnoszą bogactwo i różnorodność elementów środowiskowych, rysów obyczajowych, koloryt historyczny.

Stanowią ośrodek zainteresowania autora; ich losy, działania, przeżycia wysuwają się na pierwszy plan świata przedstawionego.

Ściśle związani z postaciami głównymi, jednak w przebiegu fabuły odgrywają dużo mniejszą rolę.

+ info

+ info

+ info

postacie historyczne

postacie fikcyjne

vs

Marek WinicjuszLigia (Kallina) Ursus Eunice Chilon Chilonides Glaukus

NeronPetroniusz św. Piotr i św. Paweł Poppea Sabina Pomponia Grecyna Aulus Plaucjusz Tygellin Seneka Akte

przedstawiciele rzymu

chrześcijanie

vs

LigiaUrsus Pomponia Grecyna Glaukus Kryspus św. Piotr i św. Paweł

NeronPetroniusz Akte Poppea Sabina Tygellin Seneka

+ info

02

NA ULICACH I W ZAUŁKACH STAROŻYTNEGO RZYMU

pałac Nerona

Via Appia

katakumby

Forum Romanum

03

w kręgu miłości

Od zdarzeń i wątków do akcji i fabuły

AKCJA, FABUŁA, wątek

• WĄTEK GŁÓWNY to wątek miłosny, czyli dzieje Winicjusza i Ligii.

• FABUŁA - to pojęcie szersze niż akcja. Jest to układ zdarzeń, które składają się na koleje życiowe postaci; są to wszystkie wspomniane wydarzenia, np. przywołanie współczesności na końcu powieści (I tak minął Nero (...), a bazylika Piotra panuje dotąd z wyżyn watykańskich miastu i światu).

• Oprócz wątku głównego możemy wyróżnić WĄTKI POBOCZNE.

• Wątki tworzą akcję. AKCJA ma charakter dynamiczny. Jest to ciąg wydarzeń w układzie przyczynowo-skutkowym, rozwijających się chronologicznie i zmierzających do określonego celu.

• Marek Winicjusz, patrycjusz - obywatel Rzymu, potomek znaczącego rodu.

• Młody, piękny, atletycznie zbudowany.

• Patriota, dumny, egoistyczny, ma gorący temperament, niepokorny, niecierpliwy, niedojrzały, porywczy. Bohater dynamiczny - po przemianie pokorny, wyrozumiały, dobry.

• Ligia, właśc. Kallina, zakładniczka z barbarzyńskiego plemienia, córka króla Ligów.

• Młoda dziewczyna o subtelnej, delikatnej urodzie.

• Bystra, odważna, energiczna, skromna, delikatna, pełna miłości i oddania, cierpliwa, szlachetna, wytrwala. Postać "bez skazy" - szlachetna i prawa.

04

KOBIECE PIĘKNO

Postacie kobiece w powieści Quo vadis

Kobieta piękna warta jest zawsze tyle złota, ile waży, ale kobieta, która przy tym kocha, nie ma wprost ceny.

POSTACIE KOBIECE W qUO VADIS

Rozpoznaj bohaterki na fotosach z filmu. Zastanów się, do kogo odnoszą się te słowa:"bóstwo cypryjskie" "prawdziwa ozdoba uczty" "widziadło piękne, ale złe" "wprost nimfa"

05

SZALENIEC U WŁADZY

Charakterystyka Nerona

Bohater historyczny

Bio

Neron

"Jakiż wielki artysta ginie!"

Mowa oskarżycielska

Cechy Nerona

Pożar Rzymu

Biografia

Cytaty

06

ARBITER ELEGANTIARUM - petroniusz

Życie jest śmiechu warte, więc się śmieję.

kwestia wypowiedziana przez Petroniusza

Świat stoi na oszustwie, a życie jest złudzeniem.

Petroniusz do Winicjusza

Bohater historyczny

Bio

Petroniusz

„Sposobów na niego nie wiem, wpływom niczyim nie podlega. Być może, że przy całym swym zepsuciu więcej on jeszcze wart od tych łotrów, którymi Nero dziś się otacza. Ale dowodzić mu, że popełnił zły uczynek, jest to tylko czas tracić; Petroniusz dawno zatracił ten zmysł, który złe od dobrego odróżnia. Dowiedź mu, że jego postępek jest szpetny, wówczas zawstydzi się”

Scenariusz uczty

Dzień z życia Petroniusza

Arystokrata ducha

Biografia

Cytaty

07

chilon chilonides -DRAMATYCZNIE PRZEMIENIONY

CHILON CHILONIDES

greckaśredni wiedza filozoficznawłóczęga - filozof, lekarz, wróżbita i mędrzec, szpieg, oszust

Narodowość:Wiek: Wykształcenie: Profesja:

+ info

chilon - bohater dynamiczny

2.

3.

1.

Charakterystyka bohatera

Dramatyczna przemiana

Opowieść o dziejach Greka

08

DUCHOWY PRZYWÓDCA

Pierwsi chrześcijanie na kartach powieści Quo vadis Henryka Sienkiewicza

święty PIOTR

Szymon Piotr, apostoł, uważany za pierwszego papieża, rybak znad jeziora Genezaret, uczeń Jezusa, pierwszy spośród apostołów, za panowania Nerona przebywał w Rzymie, gdzie poniósł męczeńską śmierć. Św. Piotr, którego losy splótł Sienkiewicz z losami postaci fikcyjnych, ukazany został jako przywódca duchowy, biskup, pasterz Kościoła, który towarzyszy swoim wiernym w ważnych dla nich chwilach, zarówno szczęśliwych, jak i tragicznych. Gromadzi wokół siebie tłumy, udziela sakramentów, naucza.

+ info

POGANIE

CHRZEŚCIJANIE

• wygodne życie w bogactwie, przyjemności, przepych (gł. bogaci obywatele miast),
• obojętność wobec bliźnich, okrucieństwo i przedmiotowe traktowanie niewolników,
• politeizm, czczenie wybranych bóstw i tolerowanie innych,
• odwaga, chciwość, pycha, zawiść, brak zasad moralnych,
• przekonanie, że śmierć kończy istnienie lub wiara w Hades.

• STYL ŻYCIA: ubóstwo, pracowitość, pokora (gł. ubodzy mieszkańcy, niewolnicy),
• TRAKTOWANIE BLIŹNICH: miłość bliźniego (przyjaciół i nieprzyjaciół), przebaczenie,
• WIARA: monoteizm, wiara w Jezusa Chrystusa,
• WARTOŚCI: altruizm, poświęcenie, skromność, odwaga, uczciwość,
• STANOWISKO WOBEC ŻYCIA WIECZNEGO: życie wieczne po śmierci w szczęściu.

vs

KONTRAST

Henryk Siemiradzki: Pochodnie Nerona

09

powieść historyczna

Poznaj gatunek epicki

powieść historyczna

• przedstawia odległe dzieje (czas akcji - I w., czas życia pisarza - XIX w.),

• jest oparta na faktach historycznych,

• pojawiają się w niej postacie i wydarzenia historyczne obok fikcyjnych (fabularnie połączonych ze sobą),

• oddany jest w niej koloryt epoki (autor odtworzył struktuę społeczeństwa, opisał miejsca, przedmioty, stroje, obyczaje, sposób myślenia ludzi, wplótł w narrację i wypowiedzi postaci wiele słów łacińskich).

koniec