Sanacja

Zamach majowy i rzady sanacji

- przyczyny zamachu majowego - zmiany konstytucji - konstytucja kwietniowa - rządy sanacji - znaczenie śmierci Piłsudskiego

Sanacja [łac.], potoczna nazwa obozu rządowego powstałego w wyniku przewrotu majowego 1926, w czasie którego J. Piłsudski głosił hasła uzdrowienia (sanacji) stosunków w państwie.

W 1923 roku Piłsudski wycofał się z polityki zamieszkał w Sulejówku pod Warszawą i przyjął postawę niezaangażowanego obserwatora. Nie jest identyfikowany z panującą sytuacją.

10 maj 1926 roku zostaje powołany rząd na czele którego staje Wincenty Witos - PSL- Piast. Rząd składa się z przeciwników politycznych Piłsudskiego. Planują usunąć z ważnych stanowisk zwolenników marszałka

Wobec takich planów jest to ostatni moment na powrót marszałka do polityki. Dowódcy oddziałów wojskowych popierających Piłsudskiego przemieszczają w okolice Warszawy swoje oddziały.

W nocy z 11 na 12 maja zostaje ostrzelana willa Piłsudskiego.

Po incydencie dochodzi do spotkana marszałka z prezydentem Wojciechowskim

Piłsudski chce nakłonić prezydenta do zdymisjonowania rządu Witosa. Wojciechowski się nie zgadza.

Wieczorem w niewyjaśnionych okolicznościach dochodzi do wybuchu walk pomiędzy oddziałami wiernymi Piłsudskiemu a wojakami rządowymi.

Przewagę zyskują zwolennicy Piłsudskiego. Rząd udaje się poza Warszawę i podejmuje decyzję o zaprzestaniu walk.

14 maj rząd i prezydent składają dymisje a obowiązki głowy państwa pełni marszałek sejmu Maciej Rataj

29 maja 1926 roku Zgromadzenie Narodowe wybiera Piłsudskiego na urząd prezydenta.

Piłsudski nie przyjmuje urzędu i wskazuje profesora Ignacego Mościckiego który został wybrany 1 czerwca

Na czele rządu stanął Kazimierz Bartel

Zmiany konstytucji

Celem Piłsudskiego było wmocnienie władzy wykonawczej

W tym celu dokonano zmian w konstytucj - wzmocniona została pozycja prezydenta który mógł rozwiązywąć sejm i senat i wydawać dekrety czyli rozporządzeń z mocą ustawy

Zmiany miały doprowadzić do sanacji czyli uzdrowienia życia publicznego w Polsce.

Zmiany idą dalej. Zwolennicy Piłsudskiego doprowadzają do uchwalenia nowej konstytucji . Wprowadzono ją 23 kwietnia 1935 roku.

Konstytucja kwietniowa ogranicza uprawnienia sejmu.

Wprowadza rządy prezydenckie , Prezydent sprawuje kontrole nad rządem , parlamentem oraz sądami . Wybierany jest na 7 letnią kadencję. Odpowida tylko przed Bogiem i historią.

Takie regulacje powodują ?????????

Odejście od trójpodziału władzy

Rządy sanacyjne

Zwolennicy Piłsudskiego doszli do władzy pod hasłem odnowy - sanacji polskiego życia politycznego . Dlatego nazywani są obozem sanacyjnym.

W 1928 roku obóz sanacyjny powołał własne ugrupowanie Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem BBWR

BBWR wygrało wybory w 1928 roki nie zdołaly jednak zdobyć większości konstytucyjnej

W odpowiedzi opozycja tworzy sojusz patrti opozycyjnych - Centrolew

W 1930 roku rządzący decydują się uwięzić przywódców opozycji i rozwiązać parlament.

Dochodzi do wyborów w których obóz sanacyjny zdobywa 56 % miejsc

W 1932 roku najważniejsi przedstawiciele opozycji zostają skazani na kary więzienia.

12 maja 1935 roku umiera Piłsudski i obóz sanacyjny rozpada się na dwie grupy: zamkową skupioną wokół prezydenta Mościckiego i tzw. GISZ z Rydzem Śmigłym na czele .

Autorytaryzm – ustrój polityczny, w którym władza jest skupiona w rękach przywódcy i jego najbliższego środowiska. Decyzje podejmowane przez przywódcę autorytarnego zatwierdzane są przez podporządkowany mu parlament.

Polski autorytaryzm mial w porównaniu z innymi państwami europejskimi łagodny charakter szczególnie za życia Piłsudskiego który uważał Polakami nie można rządzić za pomocą bata