gwary

Zróżnicowanie polszczyzny.Regionalne odmiany języka.

by Karolina Strógarek

OBEJRZYJ FILM

Wydawałoby się, że wszyscy Polacy mówią po polsku, jednak nasza mowa bywa całkowicie różna w innych regionach naszego kraju.

mapa dialektów

jĘZYK OGÓLNONARODOWY

ODMIANA OGÓLNA

ODMIANY

TERYTORIALNE

ŚRODOWISKOWE I ZADOWDOWE

Lo

dIALEKTY

GWARY

GRULA

PYRA

KARTOFEL

BULWA

LACZKI

PANTOFLE

TREPY

KAPCIE

CHAPCIE

Na pewno znacie wiersz Juniana Tuwima "Pan Hilary", posłuchajcie interpretacji muzycznej w ogólnej odmianie polszczyzny.

Julian Tuwim "Okulary " Biega, krzyczy pan Hilary: "Gdzie są moje okulary?" Szuka w spodniach i w surducie, W prawym bucie, w lewym bucie. Wszystko w szafach poprzewracał, Maca szlafrok, palto maca. "Skandal! - krzyczy - nie do wiary! Ktoś mi ukradł okulary!" Pod kanapą, na kanapie, Wszędzie szuka, parska, sapie! Szuka w piecu i w kominie, W mysiej dziurze i w pianinie. Już podłogę chce odrywać, Już policję zaczął wzywać. Nagle zerknął do lusterka... Nie chce wierzyć... Znowu zerka. Znalazł! Są! Okazało się, Że je ma na własnym nosie.

Drze te kalafe pan Hilary: "Dzie som moje okulary!" Skoko, zaglundo pod wyro W kiejdach od porów gmyro Wetkoł palec do gulika Zajrzoł nawet do trzewika Loto po cały chacie Szpycnoł se nawet wef gacie "Do diaska! Dylerii dostane za chwile! Któś mi buchnoł moje bryle!" Wyćpiół ze szuflady badejki, Potym polecioł do antrejki. Stynko, wykrzywio kalafe, Blycuje ślypiami pod szafe. Przez te całe zamiyszanie Zbiyro mu sie na dudlanie. Już podłoge mo zrywać, i już szkieły zaczon wzywać. Wtedy szpycnuł se w lusterko, I nie wierzy... Znowyk zerko. Niech no tylko sie obróce... Bryle ciyngiym som na kluce!!!

"Pan Hilary" po poznańsku

Loto, tyro pan Hilary. Na dekel mu piere Bo kajś ten boroczek podzioł swoje brele. Szuko w galotach, szaket obmacuje, Obaloszczewiki, psińco znajduje. Bajzel w szranku i w byfyju Tera leci do antryju. "kurde" - ryczy -"kurde bele! Ktoś mi rombnoł moje brele! " Wywraco leżanka i pod niom filuje, Borok siewnerwio, gnatów już nie czuje. Szturcho w kachloku, kopie w kredynsie, Glaca spocona, cały sie czynsie. Pierońskie brele naamyn kajś wcisnyło Za oknym już downo blank sie sciymniło Dożadła łoroz zaglondo Hilary Aż mu po puklu przefurgły ciary. Spoziyro na kichol, po łepie sie klupnoł, Bo znajdły sie brele - te, cotak ich szukoł. Czy to niy jest gańba? -Powiydzcie sami, Mieć brele na nosie a szukać pod ryczkami?

"Pan Hilary" po śląsku

zabawcie się w

DETEktywów

W wierszu Juliana Tuwima "Pan Hilary" w różnych gwarach znajdźcie odpowiedniki słów: okulary, spodnie, kanapa, NOS.

pory i galoty to...

spodnie

kanapa

nos

Okulary to...

badejki

brele

antrejki

Leżanka i wyro to...

nos

kanapa

okulary

Kluka to ...

spodnie

nos

kanapa

Play again...

Gratulacje!!!

Jaki to tytuł?

Wysłuchaj fragmentu "Małego Księcia" po kaszubsku

Zadanie:Znajdź w internecie przykłady 5 wybranych słów w 5 różnych dialektach i gwarach. Zapisz je w zeszycie.

Dziękuję za uwagę!