Emilia Plater

poetycka legenda

"Śmierć Pułkownika"

Adam Mickiewicz

Joanna Klimas

Adam Mickiewicz, "Śmierć Pułkownika" W głuchéj puszczy, przed chatką leśnika, Rota strzelców stanęła zielona; A u wrót stoi straż Pułkownika, Tam w izdebce Pułkownik ich kona. Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze: Wódz to był wiélkiej mocy i sławy, Kiedy po nim lud prosty tak płacze I o zdrowie tak pyta ciekawy. Kazał konia Pułkownik kulbaczyć, Konia w każdéj sławnego potrzebie; Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć, Kazał przywieść do izby — do siebie. Kazał przynieść swój mundur strzelecki, Swój kordelas i pas i ładunki; Stary żołnierz, — on chce, jak Czarniecki, Umierając, swe żegnać rynsztunki.

A gdy konia już z izby wywiedli, Potém do niéj wszedł ksiądz z Panem Bogiem; I żołnierze od żalu pobledli, A lud modlił się klęcząc przed progiem. Nawet starzy Kościuszki żołnierze, Tyle krwi swéj i cudzéj wylali, Łzy ni jednéj — a teraz płakali, I mówili z księżami pacierze. Z rannym świtem dzwoniono w kaplicy; Już przed chatą nie było żołnierza, Bo już Moskal był w téj okolicy. Przyszedł lud widzieć zwłoki rycerza. Na pastuszym tapczanie on leży — W ręku krzyż, w głowach siodło i burka, A u boku kordelas, dwururka. CIĄG DALSZY NASTĄPI...

W głuchéj puszczy, przed chatką leśnika, Rota strzelców stanęła zielona; A u wrót stoi straż Pułkownika, Tam w izdebce Pułkownik ich kona. Z wiosek zbiegły się tłumy wieśniacze: Wódz to był wiélkiej mocy i sławy, Kiedy po nim lud prosty tak płacze I o zdrowie tak pyta ciekawy.

A gdy konia już z izby wywiedli, Potém do niéj wszedł ksiądz z Panem Bogiem; I żołnierze od żalu pobledli, A lud modlił się klęcząc przed progiem. Nawet starzy Kościuszki żołnierze, Tyle krwi swéj i cudzéj wylali, Łzy ni jednéj — a teraz płakali, I mówili z księżami pacierze.

Ludzie przybywali odwiedzać zwłoki żołnierza, leżacego na prostym, chłopskim posłaniu.

Pułkownik kazał osiodłać konia i przyprowadzić do izby

Oddział piechoty i warta przy drzwiach.

Widzimy chatkę w leśnej głuszy.

Żołnierzy już nie było, ponieważ oddalili się przed armią Moskali.

Z rannym świtem dzwoniono w kaplicy; Już przed chatą nie było żołnierza, Bo już Moskal był w téj okolicy. Przyszedł lud widzieć zwłoki rycerza. Na pastuszym tapczanie on leży — W ręku krzyż, w głowach siodło i burka, A u boku kordelas, dwururka.

Przyszedł ksiądz z ostatnim namaszczeniem i hostią.

Zbiegli się ludzie ze wsi.

Umierający prosi swój mundur i ekwipunek z nożem myśliwskim, pasem i ładunkami.

Kazał konia Pułkownik kulbaczyć, Konia w każdéj sławnego potrzebie; Chce go jeszcze przed śmiercią obaczyć, Kazał przywieść do izby — do siebie. Kazał przynieść swój mundur strzelecki, Swój kordelas i pas i ładunki; Stary żołnierz, — on chce, jak Czarniecki, Umierając, swe żegnać rynsztunki.

To sławny człowiek o wielkim duchu do walki.

Chce umrzeć jak sławny hetman.

Gdy nastał świt, zadzwoniły dzwony w kaplicy.

Nawet najstarsi żołnierze wielokrotnie widzący śmierć towarzyszy, zaczęli płakać i odmawiać pacierze.

sprawdź

Na wieść, że w chatce umiera dowódca, wiele osób płacze.

UWAGA! PUENTA! Lecz ten wódz, choć w żołnierskiéj odzieży, Jakie piękne dziewicze ma lica? Jaką pierś? — Ach, to była dziewica, To Litwinka, dziewica–bohater, Wódz Powstańców — Emilija Plater!

EMILIA PLATER - Gustav Schlick. Cecilie (Emilie) Graefin von Plater. Lipsk, lata 40. XIX w.

Wysłuchaj jeszcze raz całego utworu.

POETYCKI OBRAZ BOHATERKI

Adam Mickiewicz po raz kolejny buduje poetycką legendę. Poetycką - bo przedstawia Emilię Plater w określony sposób. W jaki? W odpowiedzi na to pytanie pomoże Ci słownictwo z ilustracji. Dlaczego legendę? O tym na kolejnej lekcji.

fragm. karty pracy pani Sylwii Oszczyk

Wódz (...)wielkiej mocy i sławy lud prosty/ mundur strzelecki/ starzy Kościuszki żołnierze/ zwłoki rycerza/ pastuszym tapczanie/ żołnierskiej odzieży/ piękne dziewicze (...) lica

POETYCKI OBRAZ BOHATERKI

epitety

Aby uzyskać efekt zaprezentowany na poprzedniej stronie, poeta sięgnął po szereg środków stylistycznych, które razem stworzyły obraz niezwykłej kobiety.Czy potrafisz nazwać te środki? Sprawdź poprawność swoich odpowiedzi, umieszczając kursor na polu z cytatami.

mundur strzelecki, swój kordelas i pas, i ładunki/ w ręku krzyż, w głowach siodło i burka, a u boku kordelas, dwururka

wyliczenia

przenośnia

wszedł ksiądz z Panem Bogiem

Jakie piękne dziewicze ma lica? Jaką pierś?

pytania retoryczne, anafora

Ach, to była dziewica, To Litwinka, dziewica‑bohater, Wódz Powstańców – Emilija Plater!

wykrzyknienie

Stary żołnierz – on chce jak Czarniecki, Umierając, swe żegnać rynsztunki

porównanie

Z życia dawnej wojowniczki...

Emilia Plater

prawda historyczna

Kim one są?

Anandi Gopal Joshi (ur. 31 marca 1865, zm. 26 lutego 1887) – hinduska lekarka. W wielu źródłach jest określana jako pierwsza lekarka w Indiach. Była pierwszą kobietą pochodzącą z Prezydencji Bombaju, która ukończyła zachodnie studia medyczne.

Kei Okami (11 września 1859 – 2 września 1941) była japońską lekarką. Była pierwszą Japonką, która uzyskała dyplom z medycyny zachodniej na zachodnim uniwersytecie ( Women's Medical College of Pennsylvania , USA).

Sabat M. Islambouli (1867 – 1941) była jedną z pierwszych kurdyjskich lekarek z Syrii. Studiowała w Woman's Medical College of Pennsylvania w USA.

Temat do dyskusji...

Przeczytajcie artykuł. Na podstawie jego treści uzupełnijcie poniższy schemat. W swoim artykule autorka rozważa kwestię... i próbuje odpowiedzieć na pytanie... Karolina Łapińska zauważa, że... Autorka twierdzi także, że... Na koniec dochodzi do wniosku, że...

Nastolatka z XIX wieku

Kliknij w obrazek i zajrzyj do autentycznego pamiętnika dziewczyny z XIX wieku

artykuł

Kliknij w obrazek, by zapoznać się z tekstem na temat wychowania dziewcząt w XIX wieku.

Poznaj niezwykłą historię niezwykłej kobiety

artykuł i audycje radiowe

Kliknij w obrazek., przenieś się na stronę Polskiego Radia. Aby wysłuchać audycji, kliknij w "pulsy" znajdujące się obok tytułów.

program telewizyjny

Na fotografii obok - Emilia Plater. Reprodukcja fotograficzna portretu nieznanego autora. Polska, lata 60. XIX w.

Oświadczenie Emilii Plater dotyczące jej uczestnictwa w powstaniu listopadowym, 25 marca 1831 roku(Wikipedia)

Twoje zadanie

• co najmniej 3 posty dotyczące różnych etapów życia bohaterki,

• każdy post powinien być opatrzony co najmniej 1 komentarzem znajowemgo,

• każdy post powinien składać się z co najmniej 3 zdań, komentarz z 1 - złożonego.

• Kwestie techniczne:

1. Możesz wydrukować kartę pracy i uzupełnić ręcznie.2. Możesz uzupełnić kartę pracy elektronicznie i wydrukować. 3. Możesz uzupełnić kartę pracy elektronicznie i przesłać nauczycielowi.

• Zapoznaj się z informacjami na temat życia Emilii Plater, wykorzystując źródła podane na poprzednich stronach.

• Stwórz profil Emilii Plater podobny do tych, które proponuje Facebook.

Zawartość profilu

Profil powinien zawierać:

• informacje o postaci (data i miejsce urodzenia, informacje o rodzinie, zainteresowaniach i poglądach - okienko powiększy się w miarę dodawania tekstu),

• imiona i nazwiska co najmniej trzech znajomych (zdjęcia nieobowiązkowe, bo będziecie mieli problem z ich znalezieniem),

JESZCZE JEDNA LEGENDAzadanie dodatkowe

Podczas obrony Warszawy w 1831 roku, bitwy, którą znacie już z utworu pt. "Reduta Ordona", w dziele nr 56 miał miejsce inny dramatyczny epizod, który także został opisany w wierszu. Jaki to epizod i w jakim wiersu go przedstawiono?

Obrona reduty nr 56 na obrazie Wojciecha Kossaka (Wikipedia).