Imiesłowy

13 kroków

do poznania imiesłowów

Imiesłów

Rodzaje imiesłowów

Przymiotnikowy Przysłówkowy

10

czynny bierny

współczesny uprzedni

11

12

13

Imiesłowy

Jak rozpoznać imiesłów?

By rozpoznać imiesłów przymiotnikowy, należy odszukać wyrazy odpowiadające na pytania: jaki? jaka? jakie?, powstałe na bazie czasownika. jaki? biegnący pies (od: biec), jakie? stojące dziecko (od: stać), jaki? machający ogon (od: machać), jaka? gotująca kucharka (od: gotować), jaki? płaczący widz (od płakać), jakie? myte naczynie (od: myć), jaka? ukryta skrzynia (od:ukryć), jaki? przelewany kompot (od: przelewać).

10

11

12

13

14

Definicja

Imiesłowy przymiotnikowe to nieosobowe formy czasownika, które mają cechy przymiotnika . Określają cechy rzeczowników wynikające z czynności

10

11

12

13

14

skaczące

Imiesłów przymiotnikowy

est. 2019

Czytające

Subtitle here

czynny

-ący, -ąca, -ące

Śpiewająca

malująca

Określa cechy związane z czynnościami. Odmienia się przez przypadki.

Subtitle here

malujący

10

11

12

pochodzi od czasownika w stronie czynnej. Ma końcówki:ący,ąca,ące

est. 2019

13

piorący

jeżdżący

140

Subtitle here

niesiony

Imiesłów przymiotnikowy

est. 2019

prany

BIERNY

Subtitle here

-ny,-na-ne,-ty,-ta,-te,-ony,-ona,-one

Określa cechy związane z czynnościami. Odmienia się przez przypadki.

kopnięte

nanoszona

Subtitle here

10

pochodzi od czasownika w stronie biernej.

11

grany

12

est. 2019

zakręcone

13

14

Subtitle here

Jak odróżnić imiesłów przymiotnikowy bierny od przymiotnika

Szukając imiesłowów przymiotnikowych biernych nie należy sugerować się jedynie końcówkami. Wiele przymiotników ma podobne zakończenia. Zawsze należy sprawdzić, czy słowo, które bierzemy za imiesłów przymiotnikowy bierny, pochodzi od czasownika – jest to warunek konieczny w przypadku tej części mowy. Również cechy stałe i niezmienne określające kogoś lub coś traktujemy jak przymiotniki, np.: Kasia ma niewyparzony język – jest to stała cecha – przymiotnik. Naczynia były niewyparzone po jedzeniu – nie zostały wyparzone – imiesłów. Aleksander był niewzruszony – jest to stała cecha – przymiotnik. Ojciec niewzruszony łzami dziecka utrzymał karę – nie był wzruszony – imiesłów.

10

11

12

13

14

Odmiana imiesłowu przymiotnikowego

Introduction here

Write a title

This is a paragraph of text waiting to be awesome subtitle

10

11

12

13

14

Jak odróżnić rodzaj i przypadek imiesłowu

Uwaga! By poprawnie określić przypadek imiesłowu przymiotnikowego, musisz wziąć pod uwagę całe zdanie. Wyrazy, które wyglądają identycznie, w zależności od kontekstu zdania mogą mieć całkiem różne przypadki: Widziałam wczoraj skaczącą wiewiórkę. widziałam kogo? co? skaczącą wiewiórkę – biernik Biegłam wspólnie ze skaczącą wiewiórką. biegłam z kim? z czym? ze skaczącą wiewiórką – narzędnik Nie ma moich ulubionych lodów. nie ma kogo? czego? ulubionych lodów – dopełniacz Cały dzień rozmyślam o moich ulubionych lodach. rozmyślam o kim? o czym? o ulubionych lodach – miejscownikNależy pamiętać, że w liczbie pojedynczej, identycznie jak w przypadku przymiotnika, wyróżniamy trzy rodzaje – męski, żeński i nijaki, zaś w mnogiej dwa – męskoosobowy i niemęskoosobowy.

10

11

12

13

14

Imiesłowy przysłówkowe

Jak rozpoznać imiesłów przysłówkowy?

By rozpoznać imiesłów przysłówkowy, należy odszukać wyrazy odpowiadające na pytania: jak? (w przypadku imiesłowu przysłówkowego współczesnego) bądź kiedy? (w przypadku imiesłowu przysłówkowego uprzedniego): Szedł, (jak?) gwiżdżąc. Uciekła, (jak?) płacząc. (Jak?) Śmiejąc się, opowiadał żart. (Jak?) Kłamiąc, narażała się na tarapaty. (Kiedy?) Westchnąwszy, uśmiechnęła się. (Kiedy?) Trzasnąwszy drzwiami, wyszedł. (Kiedy?) Ukradłszy cukierka, poczuł się winny. (Kiedy?) Znalazłszy portfel, zwrócili go właścicielowi.

10

11

12

13

14

Imiesłowy przysłówkowe

Definicja

Imiesłowy przysłówkowe to nieosobowe formy czasownika, które mówią o czynności wcześniejszej lub równoczesnej czasownikowi.

10

11

Definicja

12

13

14

Imiesłów przysłówkowy

piorąc

WSPÓŁCZESNY

-ąc

Występuje wtedy, gdy czynność ma miejsce równocześnie

siedząc

10

INTRODUCTION HERE

wietrząc

11

12

13

14

Imiesłów przysłówkowy

przyjąwszy

UPRZEDNI

-wszy, -łszy

Występuje wtedy, gdy czynność ma miejsce wcześniej

INTRODUCTION HERE

zadbawszy

10

zjadłszy

11

12

13

Jak odróżnić rodzaj i przypadek imiesłowu

Uwaga! By poprawnie określić przypadek imiesłowu przymiotnikowego, musisz wziąć pod uwagę całe zdanie. Wyrazy, które wyglądają identycznie, w zależności od kontekstu zdania mogą mieć całkiem różne przypadki: Widziałam wczoraj skaczącą wiewiórkę. widziałam kogo? co? skaczącą wiewiórkę – biernik Biegłam wspólnie ze skaczącą wiewiórką. biegłam z kim? z czym? ze skaczącą wiewiórką – narzędnik Nie ma moich ulubionych lodów. nie ma kogo? czego? ulubionych lodów – dopełniacz Cały dzień rozmyślam o moich ulubionych lodach. rozmyślam o kim? o czym? o ulubionych lodach – miejscownikNależy pamiętać, że w liczbie pojedynczej, identycznie jak w przypadku przymiotnika, wyróżniamy trzy rodzaje – męski, żeński i nijaki, zaś w mnogiej dwa – męskoosobowy i niemęskoosobowy.

10

11

12

13

14