Świtezianka Adam Mickiewicz

Nastrojowa ballada i zdradzona miłość - w jaki sposób poeta głosi prawdy ludowe?

"Świtezianka" Adama Mickiewicza

GENEZA UTWORU

Utwór wszedł w skład poetyckiego cyklu "Ballady i romanse" zamieszczonego w debiutanckim tomie "Poezji" Adama Mickiewicza, wydanym w Wilnie w 1822 roku. Podobnie jak pozostałe ballady został napisany w okresie, gdy poeta przebywał w Wilnie i Kownie. Źródłem tematów i motywów stały się ludowe legendy i podania. Tytuł ballady poeta opatrzył przypisem:

"Jest wieść, że na brzegach Świtezi pokazują się Ondyny, czyli Nimfy wodne, które gmin nazywa świteziankami".

ZNACZENIE UTWORU

Rok ukazania się "Ballad i romansów" wyznacza początek romantyzmu w Polsce. Mickiewicz stał się twórcą polskiej ballady romantycznej, stawiając ten gatunek na bardzo wysokim poziomie artystycznym. "Świtezianka" jest jednym z najbardziej znanych utworów z tego cyklu.

GATUNEK LITERACKI

"Świtezianka" Adama Mickiewicza jest balladą.

przenikanie się świata rzeczywistego i fantastycznego

połączenie elementów epiki, liryki i dramatu

Cechy charakterystyczne ballady

akcja skoncentrowana wokół gwałtownych zdarzeń

melodyjność

nastrój grozy i tajemniczości

ludowość

Klikaj w cechy, aby poznać szczegóły.

Zapoznaj się z treścią utworu "Świtezianka" Adama Mickiewicza.

OBEJRZYJ

PRZECZYTAJ

WYSŁUCHAJ

Kliknij opcję, która odpowiada Ci najbardziej.

CZAS I MIEJSCE AKCJI

Czas akcji nie jest określony dokładnie: młoda para spotyka się niemal każdego wieczora od lata do późnej jesieni. Wydarzenia rozgrywaja się nad brzegami jeziora Świteź, na Litwie. Kochankowie spotykają sie pod modrzewiem.

TEMAT UTWORU

Ballada jest oparta na ludowym podaniu związanym ze Świtezią. Opowiada o miłości, zdradzie i karze.

BOHATEROWIE

STRZELEC- młody człowiek - myśliwy z dworu - mieszka w pobliżu jeziora, ma niewielką chatkę - łatwo ulega zmysłom i cielesnym pokusom - nietrwały w uczuciach, lekkomyślny, nieodpowiedzialny, żywiołowy i spontaniczny - niefrasobliwie traktuje uczucia swoje i ukochanej oraz własne miłosne przysięgi - po zdradzie zostaje skazany na śmierć w jeziorze i męki duszy

ŚWITEZIANKA - nimfa wodna - bogini jeziora Świteź - posiada nadprzyrodzone moce - zagadkowa, tajemnicza, nikt jej nie znaw okolicy - przybiera postać pięknej dziewczyny, aby poddać strzelca próbie - bezwzględna wobec zdrady

PROBLEMATYKA I GŁÓWNE PRZESŁANIE

Zgodnie z romantycznym przesłaniem ballad Adama Mickiewicza: "Nie masz winy bez kary" strzelec, który złamał przysięgę wierności, musi ponieść konsekwencje swego czynu. Głęboko zranił dziewczynę, a przecież ostrzegała go przed skutkami wiarołomstwa, wypowiadając trzykrotnie słowo: "biada". Kara za występek przez niego popełniony nie może się skończyć w momencie jego śmierci. Będzie cierpiał całe wieki, gdyż jego los ma być moralna przestrogą oraz ostrzeżeniem dla innych, którzy chcieliby postępować nieetycznie.

"Bo kto przysięgę naruszy, Ach biada jemu, za życia biada! I biada jego złej duszy!"

Najważniesze motywy w utworze.

odrzucona miłość

wina i kara

natura

Klikaj w motywy, by poznać szczegóły.

Środki stylistyczne w utworze

epitet

metafora

pytanie retoryczne

onomatopeja

wykrzyknienie

porównanie

powtórzenie

Klikaj w środki stylistyczne, aby poznać przykłady.