Narodziny faszyzmu

Narodziny faszyzmu

- rządy faszystów we Włoszech, - przejęcie władzy w Niemczech przez Hitlera - kryzys demokracji w Europie

Włochy

Po I wojnie światowej wobec kryzysu gospodarczego i trudności życia codziennego, biedy i zniszczeń wojennych w państwach europejskich nastąpiło rozczarowanie demokratycznym systemem rządów. Popularne stawały się poglądy nacjonalistyczne.

Nacjonalizm - postawa i ideologia uznająca interes własnego narodu za wartość najwyższą.

Powstawały partie o charakterze wodzowskim czyli takie w których władza należy do jednego człowieka

Sytuacja we Włoszech po zakończeniu I wojny- zła sytuacja gospodarcza - wysokie bezrobocie - rozczarowanie wynikiem wojn - fatalna sytuacja żołnierzy wracających z frontu - brak perspektyw na poprawę sytuacji szczególnie wśród weteranów

Powstaje w 1919 roku Związek Włoskich Kombatantów przekształcony w Narodową Partię Faszystowską

Na czele partii faszystowskiej staje Benito Mussolini

Faszyści tworzą oddziały zbrojne zwane czarnymi koszulami . Ich zadaniem było zwalczanie innych partii politycznych

W 1922 roku oddziały czarnych koszul przeprowadzają tzw. marsz na Rzym polegający na koncentracji w Rzymie członków faszystowskich oddziałow. W jego wyniku król Włoch Wiktor Emanuel III bojąc sie wybuchu wojny domowej powierza Mussoliniemu urząd premiera.

Rozpoczynają się rządy faszystów

Wprowadzony zostaje system jednopartyjny ( działać może tylko partia faszystowska) zlikwidowano pozostałe partie polityczne, związki zawodowe, organizacje społeczne. Zniesiono wolność prasy.

Mussolini określił swoją politykę hasłem " wszystko w ramach państwa, nic poza państwem, nic przeciw państwu"

Rządy faszystowskie opierają się na kulcie państwa i wodza określanego duce którym jest oczywiści Mussolini.

Militaryzm – system, opierający siłę państwa na stałej i możliwie licznej armii.

Cechy faszyzmu Autokratyzm - wódz. Militaryzm Walka z innymi ideologiami (np. demokracja, komunizm). Kontrola partii rządzącej nad życiem społecznym i gospodarczym. Gospodarczy etatyzm oraz korporacjonizm. Nacjonalizm - szowinizm bądź rasizm.

Korporacjonizm - kierunek społeczno-gospodarczy głoszący, że podstawą państwa powinny być przymusowe korporacje zawodowe, zrzeszające pracodawców i pracowników

Etatyzm – koncepcja zakładająca podporządkowanie jednostkowych i grupowych interesów społeczeństwa interesowi państwa.

Niemcy

Narodowy socjalizm inaczej nazizm powstał na podstwie nacjonalistycznych i rasistowskich poglądów filozoficznych ukształtowanych w XIX wieku.

Rasizm - pogląd uznający wyższośc jednej rasy nad inną.

Uważali oni, że : - Niemcy są rasą panów - ich przeznaczeniem jest zdobycie przestrzeni życiowej - Niemcy powinni panować nad całym światem - przywódcą narodu powinien byc wódz ( fuhrer)

Po I wojnie światowej ideologię narodowego socjalizmu upowszechnili w Niemczech `Adolf Hitler i Alfred Rosenberg

Nazisci zakładają NSDAP - Narodowo Socjalistyczna Niemiecka Partia Robotnicza która cieszy się popularnością wśród weteranów I wojny i rozczarowanych sytuacją w Niemczech

Podobnie jak włoscy faszyści naziści za niebezpieczną ideologię uważali komunizm. Byli bardzo wrogo nastwieni do Żydów (antysemityzm)

W 1923 roku organizują w Monachium nieudany pucz ( próba przejęcia władzy) w efekcie którego Hitler trafia do więzienia.

w końcu lat dwudziestych i na początku trzydziestych NSDAP zyskuje coraz większą popularnośc. Sprzyja temu wielki kryzys gospodarczy z którym rządzący nie są sobie w stanie poradzić.

Naziści tworzą partyjne oddziały szturmowe SA przeznaczone do walki z innymi ugrupowaniami politycznymi

Hitler wykorzystuje podpalenie niemieckiego parlamentu (Reichstagu) do delegalizacji swojego głównego przeciwnika parti komunistycznej

W 1932 roku partia Hitlera NSDAP zwycięża w wyborach parlamentarnych. Hitler zostaje kanclerzem ( premierem)

Państwo Niemieckie zaczęto określać III Rzeszą

Później Hitler delegalizuje wszystkie partie z wyjątkiem NSDAP. Rozprawia sie ze swoimi przeciwnikami wewnątrz jego partii mordując ich w czasie tzw. nocy długich noży. Zadanie to zlecił Hitler oddziałom będącym policją wwnątrzpartyjną służąca ochronie partii nazistowskiej nazywaną SS.

W sierpniu 1934 roku po śmierci prezydenta Niemiec Hindenburga nie powołano nowego prezydenta lecz na mocy ustawy parlamentu połączono urząd prezydenta i kanclerza tworząc urząd wodza którym został Hitler.Uzyskał w ten sposób pełnie władzy w Niemczech

- wprowadzono całkowitą kontrolę nad życiem obywateli- zmuszono do emigracji naukowców, artystów o przekonaniach z punktu widzenia nazistów niewłaściwych - przeciwników politycznych i osoby niepożądane w Niemczech ( Żydzi, Cyganie , wyznawcy niektórych religii) zdaniem nazistów zamykano w obozach koncentracyjnych

W 1935 roku niemiecki parlament uchwalił tzw ustawy norymberskie pozbawiające Żydów większości praw obywatelskich. Można ich było pozbawić obywatelstwa, własności i ochrony prawnej. Nie mogli wykonywać wielu zawodów.

W efekcie prześladowań prawie 200 tysięcy Żydów opuściło Niemcy. Chcąc zmusić do emigracji pozostałych poddawano ich wielu szykanom. .

W 1938 roku masowo zaatakowano ludność żydowską. Pretekstem było zastrzelenie przez Żyda dyplomaty niemieckiego. Zniszczono wiele synagog (świątyń żydowskich), Zniszczono tysiące sklepów i mieszkań żydowskich. Zamordowano kilkudziesięciu Żydów i zniszczono większość cmentarzy żydowskich . Ponad 20 tysiecy Żydów zamknięto w obozach koncentracyjnych.

W dwudziestoleciu międzywojennym w Europie wsutek rozczarowania demokratyczną formą rządów, kryzysu gospodarczego do władzy w wielu państwach doszli dyktatorzy sprawujący jednosobowo władzę w państwie lub wprowadzano rządy jednej partii lub wojska które rządziły bez kontroli społecznej tzw autorytaryzm.