Odrodzenie - wstęp do epoki

Wstęp do epoki

Konteksty i najważniejsze zjawiska

ODRODZENIE

Nazwa

12

11

10

Źródła

Życie codzienne

Architektura

Przyroda

Motto epoki

Idee i hasła

Twórcy

Cesarstwo wschodniorzymskie

Reformacja

Odkrycia geograficzne

Druk

INDEKS

Epoka nosi nazwę odrodzenie, czyli renesans - francuskie słowo 'renaissance' znaczy dosłownie: 'odrodzenie', 'ponowne narodziny'. Nazwę tę nadali epoce historycy z XIX w., żeby podkreślić jej podstawową cechę, a zarazem odmienność od średniowiecza: odrodzenie zainteresowania całym dorobkiem kultury antycznej. W języku polskim nazw renesans i odrodzenie używa się wymiennie.

Nazwa RENESANS

1500

1517 r. - wystąpienie Marcina Lutra; 1519-1522 r. - wyprawa Magellana dookoła Ziemi; 1543 r. - ukazuje się O obrotach sfer niebieskich Mikołaja Kopernika; 1545-1563 - sobór trydencki, początek kontrreformacji; 1572 r. - noc św. Bartłomieja; 1580 r. - wydanie Trenów Jana Kochanowskiego;

1400

1453 r. - zdobycie przez Turków Konstantynopola; 1455 r. - pierwsza wydrukowana książka - Biblia Gutenberga; 1492 r. - odkrycie Ameryki; 1498 r. - odkrycie drogi morskiej do Indii przez Vasco da Gamę.

Kalendarium - wybrane wydarzenia

W połowie XV wieku niemiecki złotnik Jan Gutenberg wpadł na pomysł, jak w łatwy sposób zastąpić pracochłonne ręczne przepisywanie książek. W tym celu stworzył metalowe czcionki, na których wyryta była osobno każda litera. Wynalazek pozwolił na drukowanie książek w wielu egzemplarzach i zrewolucjonizował obieg idei. Gutenberg założył również pierwszą w Europie drukarnię. Najstarszą wydrukowaną przez niego książką była Biblia, którą wydał ok. 1455 r.

+info

DRUK

Wielkie odkrycia przyczyniły się do poszerzenia horyzontu geograficznego Europejczyków w XVI w. Skutkowały rozwojem gospodarczym Europy.

• Krzysztof Kolumb - odkrycie Ameryki: 1492 r.
• Ferdynand Magellan - pierwsza podróż dookoła świata: 1519-1522 r.
• podróż Vasco da Gamy do Indii: 1498 r.

Wielkie odkrycia geograficzne z przełomu XV i XVI w.

Okazało się, że średniowieczne łacińskie przekłady klasyków greckich (np. Arystotelesa) zawierają błędy!Zaczęto czytać starożytnych klasyków w oryginale i wydawać ich dzieła po korekcie błędów tłumaczy.

• 1453 r.

Uczeni i artyści bizantyjscy, przerażeni sukcesami militarnymi Turków, emigrowali do Italii. Zabierali ze sobą greckie księgozbiory i dzięki nim udostępniali Europejczykom wiedzę, której ci nie znali lub którą znali fragmentarycznie.

UPADEK CESARSTWA WSCHODNIORZYMSKIEGO

REFORMACJA stała się prądem religijnym i umysłowym epoki renesansu (łac. reformatio - 'zmiana'). Początkowo zmierzała do zreformowania Kościoła katolickiego, doprowadziła jednak do powstania niezależnych od Rzymu Kościołów protestanckich.

REFORMACJA

Rafael

Michał Anioł

Erazm z Rotterdamu

Mikołaj Kopernik

Leonardo da Vinci

MINIPRZEWODNIK - wielcy twórcy renesansu

Słowa Terencjusza, antycznego autora komedii, stały się głównym hasłem epoki odrodzenia.

Człowiekiem jestem i nic co ludzkie, nie jest mi obce

Wolność i przyjaźń

Kostium antyczny

Kult sławyNon omnis moriar [Horacy]

Afirmacja piękna ludzkiego ciała

Postulat tworzenia literatury w języku ojczystym

Antropocentryzm

Kult rzemiosła, warsztatu poetyckiego

Powrót do źródeł kultury śródziemnomorskiej (Grecja, Rzym, Biblia) ad fontes

Indywidualizm

Naśladowanie starożytnych

+info

IDEE I HASŁA RENESANSU

Renesansowym humanistom bliska była więź człowieka z przyrodą (w literaturze podkreślaną m.in. przez Mikołaja Reja czy Jana Kochanowskiego).

Więź człowieka z przyrodą

+info

Obyczajowość

Dieta

Fryzury

Ubiór

Wynalazki, innowacje

Najważniejsze jest szczęście!

ŻYCIE CODZIENNE W RENESANSIE

Zabytki architektury renesansu

• Bazylika św. Piotra w Rzymie
• Prezbiterium i kopuła kościoła Santa Maria delle Grazie w Mediolanie
• Kopuła katedry Santa Maria del Fiore we Florencji
• Tempietto przy kościele San Pietro in Montorio w Rzymie
• Dziedziniec zamku i kopuła kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu

Najsłynniejsi architekci renesansu

• Filippo Brunelleschi
• Donato Bramante
• Andrea Palladio

Cechy renesansowej architektury

Architektura

• inspiracja architekturą antyczną
• zachowanie idealnych proporcji budowli
• monumentalność obiektu
• zwieńczenie budowli kopułą
• zastosowanie kolumn, filarów, krużganków
• duże okna
• sklepienia kolebkowe, bogato zdobione

https://epodreczniki.pl/a/skutki-wielkich-odkryc-geograficznych/D9aHmev8M https://epodreczniki.pl/a/renesans-i-humanizm/D1GSbPEcI https://www.youtube.com/watch?v=o2nr401xYTM https://tiny.pl/tzsrj https://pl.wikipedia.org/wiki/Reformacja Podręczniki: Ponad słowami (Nowa Era), Nowe lustra świata (WSiP), Oblicza epok (WSiP)

Źródła

sprawdź swoją wiedzę

SZYBKI TEST