Współczesne media w Polsce

Zakres podstawowy, klasa 1

Wiedza o społeczeństwie

radio, telewizja, filmy, książki, prasa, płyty, Internet.

Środki masowego przekazu

Mass media, czyli środki masowego przekazu

to instytucje, których podstawową funkcją jest przekazywanie różnych treści masowemu odbiorcy, np. ośrodki radiowe i telewizyjne, agencje prasowe i wydawnicze.

Media to jedna z form komunikacji społecznej, którą należy rozumieć jako proces tworzenia, przekształcania i przekazywania informacji między jednostkami, grupami i organizacjami społecznymi. Celem jest wymiana wiedzy, dokonywanie zmian w zachowaniu i postawach odbiorców.

Pytania do lekcji

1. Czym są media? Jakie pełni funkcje?2. Jakie mamy rodzaje współczesnych mediów w Polsce?3. Na czym polega zasada wolności, pluralizmu i niezależności mediów? 4. Jakie są najbardziej popularne media w Polsce? 5. Jakie są zasady etyki dziennikarskiej w Polsce?

Media w Polsce

Funkcje mediów

Media są jednym z elementów kształcenia ustawicznego (tj. uczenia się przez całe życie). Tematyczne stacje TV, portale internetowe dostarczają wiedzy, kształtują nowe umiejętności i rozwijają zainteresowania.

Przekaz informacyjny może być opatrzony komentarzem dziennikarza, polityka lub eksperta. Dodatkowo, może być zilustrowanan zdjęciem lub materiałem filmowym. Ma wpływać na kształtowanie się opinii publicznej.

Według wielu osób jest to najważniejsza funkcja mass mediów. Przykłady: krzyżówki w prasie, muzyka emitowana w radiu, seriale TV, teleturnieje. Głównym celem jest dostarczanie rozrywki odbiorcy.

Media są w stanie szybko przekazać informacje swoim odbiocom. To podstawowa funkcja współczesnych środków masowej komunikacji.

Funkcja edukacyjna

Funkcja opinitwórcza

Funkcja rekreacyjna

Funkcja informacyjna

Mass media zachęcają ludzi do podejmowania określonych działań, np. dotyczących pomocy osobom niepełnosprawnym, ofiarom klęsk żywiołowych i katastrof.

Media wypracowały nowe, oryginalne formy przekazu, które wzbogacają kulturę, np. fotoreportaż w prasie, słuchowisko radiowe, serialne talk-show w telewizji.

Jest to jedna z nieformalnych instytucji kontroli społecznej. Efektem tzw. dziennikarstwa śledczego było wykrycie wielu afer dotyczących osób sprawujących władzę lub związanych z biznesem.

Funkcja mobilizacyjna

Funkcja kulturotwórcza

Funkcja kontrolna

Zaglądnij do: Ustawy z dnia 29.12.1992 r. o radiofonii i telewizji oraz Ustawy z dnia 26.01.1984 r. Prawo prasowe.

Media w Polsce

Podstawą prawną systemu medialnego w Polsce jest zapis w Konstytucji RP (art. 5-4) dotyczący wolności słowa oraz zdobywanai i rozpowszechniania informacji. Ustawa zasadnicza zapewnia również realizację zasady pluralizmu polskiego systemu medialnego. Zakłada ona istnienie dużego wyboru mediów reprezentujących różne idee i opinie, zarówno mediów publicznych, jak i komercyjnych.Brak cenzury oraz zakaz koncesjonowania pracy zapewnia również funkcjoniwanie zasady niezależności mediów władz państwowych (ograniczona ilość częstotliwości wymaga jednakże koncesjonowania radia i telewizji.

Zasady funkcjonowania mediów

Media jako czwarta władza

Środki masowego przekazu odgrywają ważną rolę w życiu publicznym w państwach demokratycznych. Funkcja informacyjna, opiniotwórcza i kontrolna powodują, że za pośrednictwem mediów może być wywierany wpływ na wydarzenia polityczne. Muszą być jednak zachgowane dwie ważne zasady: pluralizm oraz niezależność mediów. W przypadku gdy nie przestrzega się tych zasad, środki masowego przekazu stają się istotnym narzędziem propagandy. Dzieje się tak w państwach autorytarnych oraz totalitarnych.

7,3%

Eska (Grupa Radiowa Time, nadawca prywatny)

7,4%

11,7%

26,9%

Jedynka (Polskie Radio, nadawca publiczny)

Radio ZET (Eurozet, nadawca prywatny)

Radio RMF RM (Grupa RMF, nadawca prywatny

Słuchalność

Stacje (nadawdca)

8,27%

TVP2 (Telewizja Polska, nadawca publiczny)

8,30%

9,20%

10,38%

TVP1 (Telewizja Polska, nadawca publiczny)

TVN (Grupa TVN, nadawca prywatny)

POLSAT (Telewizja Polsat, nadawca prywatny)

Oglądalność

Stacje (nadawdca)

Największe stacje radiowe Polsce

źródło: wirtualnemedia.pl

Największe stacje TV w Polsce

źródło: wirtualnemedia.pl

Zasady etyczne w mediach

Zastanów się nad przykładami łamia zasady etyki dziennikarskiej.

Media odgrywają ważną rolę w społeczeństwie. Ważne jest to, aby ich działalność wzbudzała pełne zaufanie. W marcu 1995 r. opracowano Kartę Etycznych Mediów, opracowaną przez Radę Etyki Mediów. Zawarte w karcie zasady uwzględniono w Kodeksie Etyki Dziennikarskiej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Kodeks nakazuje wyraźne odróżnienie informacji od opinii. Zabrania zbierania informacji z naruszeniem prawa (np. przez podsłuch). Wyjątek stanowi tzw. dziennikarstwo śledcze. Dziennikarz nie może naruszać prywatności. Jest też zobowiązany do zachowania tajemnicy źródła informacji.

• Media są jedną z form komunikacji społecznej.
• Pełną różne funkcje: funkcję informacyjną, opiniotwórczą, kontrolną, rekreacyjną (rozrywkową), edukacyjną, kulturotwórczą, mobilizacyjną.
• Są określane często jako czwarta władza.
• By media mogły odgrywać swoją rolę w życiu społecznym, powinny być zagwarantowane w państwie zasady wolnościsłowa, pluralizmu oraz niezależności mediów.
• Zasady etyki dziennikarskiej zawiera Karta Etyczna Mediów oraz Kodeks Etyki Dziennikarskiej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Na straży przestrzegania tych zasad stor Rada Etyki Mediów.

Podsumowanie

Co powinieneś wiedzieć po lekcji?