Filozofia Młodej Polski

Temat:

Filozofia końca wieku

Bergson/Schopenhauer/Nietzsche

Martyna Rybarczyk

Myślicielom końca wieku daleko było od optymistycznej wiary pozytywistów w nieograniczone możliwości rozumu. Według modernistów nauka nie była w stanie dostarczyć odpowiedzi na najbardziej nurtujące dla człowieka pytania: Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy? Jak osiągnąć szczęście? Dla filozofów nowej epoki świat to chaos, który nieustannie się zmienia. Rozum i doświadczenie odeszły w cień, a narzędziem poznania świata znowu stała sie intuicja.

MŁODA POLSKA

Filozofię Młodej Polski zdominowały trzy koncepcje: 1. bergsonizm 2. schopenhaueryzm 3. nietzscheanizm

BERGSONIZM

Henri Bergson

Henri Bergson

Stworzył filozofię życia. Uważał, że świat można poznać jedynie przez intuicję. Twierdził, że w człowieku drzemią siły wewnętrzne - elan vital - z których wynika jego ciągły rozwój. Świat jest dynamiczny, a człowieka charakteryzuje aktywność.

SCHOPENHAUERYZM

Artur Schopenhauer

ARTUR SCHOPENHAUER

1. Stworzył filozofię pesymistyczną. Głosił, że człowiek całe życie dąży do szczęścia, ale go nigdy nie osiągnie. 2. W dziele "Świat jako wola i wyobrażenie" pisał, że życie jest pasmem cierpień, a jedyną ucieczką od niego jest wyzbycie się wszystkiego, co ziemskie - pożądań i potrzeb - oraz przejście w stan nirwany. 3. Sposobem na życie jest kontemplacja sztuki, gdyż ta jest wartością samą w sobie. 4. Jego filozofia stała się podstawą dekadentyzmu.

+info

DEKADENTYZM

DEKADENT

To światopogląd charakterystyczny dla końca XIX wieku. Kierunek związany był z poczuciem pustki, niemocy i marazmu, przeczuciem zbliżającej się katastrofy. Myśliciele i artyści koncentrowali się na jednostce. Bogate mieszczaństwo budziło w nich nienawiść, stąd pogardliwie nazywano mieszczan filistrami.

• To człowiek, który czuje odrazę do świata, świadomie się izoluje, ma poczucie wyższości.
• Najlepszym sposobem spędzania czasu jest przebywanie w kawiarni w nocy.
• symbolem poszukiwania większej swobody staje się cyganeria, prowadząca często skandalizujący tryb życia.

+info

+info

NIETZSCHEANIZM

Fryderyk Nietzsche

Fryderyk Nietzsche

1. Jedno z jego dzieł to "Tako rzecze Zaratustra". Sformułował w nim teorię nadczłowieka. 2. Zafascynował się filozofią Schopenhauera, rozwinął ją i odrzucił pesymizm. 3. Głosił, że sensem ludzkiego życia jest wewnętrzne doskonalenie się, dążenie do ideału. 4. Mówił, że nie ma moralności obiektywnej, dlatego odrzucał ukształtowane przez chrześcijaństwo pojęcie dobra i zła.

Nietzscheanizm

Właściwe jest wyłącznie to, co sprzyja życiu. Na tym założeniu oparł nową etykę, którą nazwał moralnością panów - indywidualistów, ludzi silnych, którzy nie chcą poświęcać się dla społeczeństwa.

"Bóg umarł" - wyższy stopień rozwoju możliwy jest tylko po odrzuceniu idei Boga i wszystkiego, co z Nim zwioązane. Nihilizm - całkowite odrzucenie ogólnie przyjętych norm i wartości.

Na przeciwległym biegunie znajduje się moralność niewolników, propagowana przez tych, którzy chcieliby być panami, ale nie mogą nimi zostać z powodu swojej słabości. Narzucają oni wszystkim takie wartości jak miłosierdzie, pokora i litość, bo sprzyjają one słabym i zapewniają im władze nad silnymi.

Taka moralność stanowi istotę chrześcijaństwa. Nietzsche ostro je krytykował. Uważał je za największą przeszkodę dla postępu ludzkiego ducha.

Kliknij na zdjęcie, żeby odtworzyć film

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!

Do zobaczenia!