Liryka

Liryka, liryka

Powtórka przed egzaminem

pani z polaka

Cechy liryki

Cechy liryki

- pisana wierszem; - podział na strofy i wersy; - moga pojawiać się rymy; - obecność środków artystycznych; - podmiot liryczny; - rytmizacja; - pobudzanie emocji i wyobraźni.

Gatunki liryki

Gatunki liryki

Fraszka - krótki utwór, najczęściej rymowany, o różnorodnej tematyce, często humorystyczny, zakończony puentą. Przykład

Gatunki liryki

Sonet - gatunek poetycki, który składa się z czterech strof: dwóch czterowersowych (opisowych) i dwóch trzywersowych (refleksyjnych). Przykład

Gatunki liryki

Hymn - gatunek o patetycznym nastroju, którego tematyka dotyczy rzeczy najwyższej wagi. Przykład

Gatunki liryki

Tren - utwór o charakterze żałobnym, będący wyrazem żalu i pochwalą zmarłej osoby. Przykład

Gatunki liryki

Pieśń - utwór dawniej związany z obrzędami; do jego cech zaliczamy rytmizację, powtórzenia, paralelizmy. Przykład

Środki artystyczne

Środki artystyczne

- porównanie - pytanie retoryczne - apostrofa - wykrzyknienie - peryfraza

- metafora- ożywienie - uosobienie - anafora - epitet - onomatopeje - powtórzenie

Jaki to środek artystyczny?

Jaki to środek artystyczny?

Nic szczególnego na pierwszy rzut oka. Widać wodę. Widać jeden z jej brzegów. Widać czółno mozolnie płynące pod prąd. Widać nad wodą most i widać ludzi na moście. W. Szymborska, Ludzie na moście

ANAFORA

Jaki to środek artystyczny?

O szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny I pluszcze jednaki, miarowy, niezmienny, Dżdżu krople padają i tłuką w me okno... Jęk szklany... płacz szklany... a szyby w mgle mokną I światła szarego blask sączy się senny... O szyby deszcz dzwoni, deszcz dzwoni jesienny... L. Staff, Deszcz jesienny

EPITET

Jaki to środek artystyczny?

Opadły mgły i miasto ze snu się budzi, Górą czmycha już noc. E. Stachura, Opadły mgły, wstaje nowy dzień

OŻYWIENIE

Jaki to środek artystyczny?

Chmurki wróżą pogodę, lekkie i świecące, Tam jako trzody owiec na murawie śpiące. A. Mickiewicz, Pan Tadeusz

PORÓWNANIE

Jaki to środek artystyczny?

Biało. Patrzcie na polance Świerk. Wróbel usiadł na tym świerku: Ćwierk, Ćwierk, Ćwierk! T. Kubiak, Ptasia choinka

ONOMATOPEJE (wyrazy dźwiękonaśladowcze)

Jaki to środek artystyczny?

Przebóg! Jak żyję, serca już nie mając? Nie żyjąc, jako ogień w sobie czując? J. A. Morsztyn, Cuda miłości

PYTANIE RETORYCZNE

Jaki to środek artystyczny?

Mam dwadzieścia cztery lata ocalałem prowadzony na rzeź. To są nazwy puste i jednoznaczne: człowiek i zwierzę miłość i nienawiść wróg i przyjaciel ciemność i światło (…).

Mam dwadzieścia cztery lata ocalałem prowadzony na rzeź. T. Różewicz, Ocalony

POWTÓRZENIE

Jaki to środek artystyczny?

w dziesiątym roku życia zostałem ojcem gdy po napiętym oczekiwaniu z kasztana zanurzonego w wodzie ukazał się żółty kiełek Z. Herbert, Pan od przyrody

METAFORA

Jaki to środek artystyczny?

O Boże, napełnij mię ciszą jak pole kwitnącym lnem! K. Iłłakowiczówna, Modlitwa o pokój

APOSTROFA

Jaki to środek artystyczny?

Cicho potok gada, gwarzy pośród skał O tym deszczu, co z chmury trochę wody dał. Świerki zapatrzone w horyzontu kres Głowy pragną wysoko, jak najwyżej wznieść. A. Starzec, Bieszczady

UOSOBIENIE

Dziękuję! :)