Bogurodzica

temat

krótkie arcydzieło polskiej literatury średniowiecznej

Bogurodzica

określić rodzaj i gatunek literacki "Bogurodzicy"

podać definicję archaizmu, wymienić rodzaje archaizmów i znaleźć je w tekście utworu

wyjaśnić, dlaczego uznaje się, że "Bogurodzica" to arcydzieło

wyjaśnić motyw deesis

zanalizować utwór

Po tej lekcji potrafisz

Gatunek: pieśń (czasem hymn)

Rodzaj: liryka

1. Bogurodzica ma charakter pieśni religijnej.
2. To dzieło anonimowe.
3. To najstarszy polski utwór poetycki.
4. Można stwierdzić tylko, że Bogurodzicę napisał utalentowany i dobrze wykształcony Polak.
5. Przyjmuje się, że Bogurodzicę napisano między XI a XIII wiekiem.
6. Już w XV wieku traktowana była jako polski hymn narodowy.
7. Jan Długosz nazywa ją carmen patrium (hymn, pieśń ojców).
8. Śpiewano ją podczas koronacji Władysława Warneńczyka oraz podczas bitwy pod Grunwaldem (1410) i pod Warną (1444 rok).
9. Po raz pierwszy została wydrukowana w 1506 roku.

KILKA FAKTÓW:

Scena ukazująca w centrum siedzącego Jezusa jako władcę i sędziego, obok Maryja i Jan Chrzciciel, których pozy modlitewne odwzorowują ideę wstawiennictwa za ludzkością Hierarchię tego wyobrażenia można przedstawić za pomocą trójkąta

MOTYW DEESIS

sporządź notatkę w zeszycie. Możesz nadać jej podobną formę graficzną. Naciskając przyciski, otrzymasz więcej informacji na dany temat - czasem Cię to przesunie do innego slajdu.

ułatwienie analizy

Arcydzieło - środki stylistyczne

Arcydzieło - struktura

Bogurodzica - arcydzieło

Żebyście nie musieli tęsknić za wykładami

pod iluminacjami znajdziesz przykłady z utworu

składniowe - przestarzały szyk wyrazów

słowotwórcze - utworzone przy pomocy już nieużywanych formantów słowotwórczych

fleksyjne - nieużywane dziś końcówki odmiany wyrazów

fonetyczne - inna niż dziś wymowa

leksykalne - słowa, które wyszły z użycia

ARCHAIZMY

dziela, zbożny, zwolena, przebyt, napełń, zyszczy, jegoż, jąż, Gospodzin,

napełń (napełnij), spuści (ześlij), Bogurodzica (w wołaczu)

Krzciciela (Chrzciciela), sławiena (sławiona)

Bogiem sławiena (uwielbiana przez Boga)

Bożyc (Syn Boga), Bogurodzica (Boga rodzicielka)

Dziękuję za uwagę!

miej z tego notatki!