Teatr elżbietański

1.Scena

3.Dekoracje

2.Aktor i stroje

4. Widzowie

5. Konstrukcja

6. Wieżyczka

"Cały świat gra jakąś rolę".

Teatr szekspirowski dziś

Wieżyczka Często znajdowała się tu flaga. Jej kolor oznaczał charakter przestawienia:- czarny oznaczał repertuar tragediowy,- biały oznaczał repertuar komediowy, - czerwony oznaczał repertuar historyczny lub wojenny.

Scena 1. Znajdowała się na podwyższeniu.2. Otoczona z trzech stron galerią, aktorzy i widzowie mieli niemalże bezpośredni kontakt.Czwartą część zajmowały garderoby dla aktorów.2. Scena składała się z trzech części: - scena fartuchowa (proscenium, scena przednia) - znajdująca się przed kolumnami, - scena tylna (wewnętrzna) - czasami oddzielona zasłoną. Nie znano kurtyny. - balkon - sceny balkonowe, oblężenie zamków, czasami siedzieli tam widzowie lub muzycy.Jedyna część bogato zdobiona. Przypominał wnętrze domów arystokratycznych. Podzielenie sceny na 3 części pomagało w dynamizowaniu akcji. Gdy w jednej z dwóch pustych części stawali aktorzy, a będący na scenie schodzili, sygnalizowało to zmianę miejsca akcji. Ruch aktorów (wejście na jedną z dwóch pustych części sceny) oznaczał przeniesienie do drugiej komnaty, dworu, zamku etc.O miejscu akcji widz dowiadywał się najczęściej ze słów aktora lub z tabliczki z napisem.

Dekoracje Dekoracje w teatrze elżbietańskim cechowała ich znikomość lub brak.Sceneria bazowała umowności i bazowała na wyobraźni widzów.O miejscu wydarzeń informowała często tabliczka z nazwą, np. "las" lub wypowiedź aktora. Czasami o miejscu akcji informowała rzecz o nim mówiąca.Ewentualne dekoracje zmieniano przy widzach. Teatr elżbietański to przede wszystkim SŁOWO.

Aktorzy 1. Aktorami byli wyłącznie mężczyźni. Role kobiece przeznaczone były dla chłopców, młodych mężczyzn. 2. Aktorzy należeli to zorganizowanych grup teatralnych. Były one związana często z jednym teatrem. (Teatry należał do spółek aktorskich) 3. Aktorzy byli rozpoznawalni i zyskiwali dużą sławę. Rolki - partie - pisano pod konkretnego aktora. 4. Odstąpienie od patetyczności przedstawień. Stroje 1. Aktorzy ubierali bogato zdobione kostiumy.Wynika to z sytuacji obyczajowej ówczesnej Anglii - poprzez stroje buduje się tożsamość. 2. Mamy dokumenty potwierdzające możliwość wypożyczenia takich kostiumów. Często robiły to osoby z niższych warstw społecznych. Wypożyczając kostiumy, udawali osoby wysoko urodzone. 3. Cenne kostiumy, podobnie jak sztuki, przechowywano w skarbcu.

Widzowie 1.W przedstawieniach udział brali przedstawiciele niższych i wyższych warstw społeczeństwa angielskiego (w teatrze należało się pokazać). 2. Miejsca dla widowni stanowiła trzypoziomowa galeria oraz przestrzeń przed sceną. 3. Miejsce stojące przed sceną kosztowało 1 pensa. 4. Zwracano uwagę na mimikę, grę i słowa aktora. 5. Ludzie z niższych warstw społeczeństwa byli zainteresowani samą fabułą: oczekiwali komicznych scenę, zwracali uwagę na zewnętrzną część przedstawienia. 6. Spektakle nie odbywały się w ciszy. Widownia głośno rozmawiała między sobą, zajmowała miejsce na scenie (odpowiednia opłata), komentowała. Miejsce przed sceną było hałaśliwe. 7. Miejsca na galerii były droższe, ale siedzące. Siadało się na drewnianych krzesłach. Galeria zakryta była dachem krytym strzechom. Repertuar 1. Pierwsze przedstawienie miało charakter dzisiejszej próby generalnej. Poeci po pierwszym spektaklu pytali widzów o odczucia, sugestie. Teatr był elementem należącym do świata kapitalistycznego, komercyjnego. Liczył się zysk. Zastosowanie się do wskazówek gwarantowało oglądalność, a to wiązało się sukcesem finansowym. 2. W czasach Szekspira na tronie angielskim zasiali Elżbieta I i Jakub I Stuart, z dynastii szkockiej. Repertuar miał charakter historyczny, np. Makbet opiera się na dziele Kroniki Anglii, Szkocji i Irlandii autorstwa Raphaela Holinsheda wydane w 1587 roku. Postać Banka była ważna dla dynastii Stuartów - od niego wywodzili pochodzenie swojego rodu.

Teatr - konstrukcja 1. Podstawą do budowli "The Theatre" był antyczny teatr rzymski. Okrągłego kształtu uzyskać się nie dało, a wynikało to z jedynego dostępnego surowca - drewna, któremu nie można było nadać kolistego kształtu. Teatry rzymski powstawały w na zboczach gór, które można było formować na planie kolistym. Samo słowo "teatr":, które posłużyło jako nazwa budowli, pochodziło z antyku. Była to, podobnie jak w czasach Imperium Romanum, wolnostojąca budowla na planie koła. Czasy renesansu, a wtedy "The Theatre" powstaje, charakteryzowały się nawiązaniami do kultury starożytnej. "Teatr" w rozumieniu ludzi średniowiecza uznawany był za bałwochwalczy, opierał się na pogańskich rytuałach i pijaństwie. Standardowy plan poziomy Teatr rzymski w Orange 2. Materiałem budowlanym całej konstrukcji było drewno. Często dochodziło do pożarów. Np. podczas inscenizacji "Ryszarda III" spalił się "The Globe" - wszystko przez źle wycelowaną armatę, z której proch podpalił budynek (1613). 3. Najnowsze badania wskazują na relację między budynkiem teatru, jego możliwościami akustycznymi a budowaniem dramatów przez Szekspira. W teatrze elżbietańskim ważny jest głos, dbano więc o akustykę i słyszalność aktorów. Teatr w tej formie przypomina pudło rezonansowe - budowla wzmacnia więc dźwięk, a, należy to jeszcze raz podkreślić, przedstawienia w tym czasie to głos i operowanie słowem.

Teatr elżbietański dzisiaj. Teatry szekspirowskie budowane są do dzisiaj. Ich inspiracja dostrzegalna jest nie tylko w kwestiach formalnych budowli, ale i w charakterze przedstawień. 1. Szekspirowski Teatr Globe, 1997 r. 2. Gdański Teatr Szekspirowski, 2008 r.