E AS LUCES APAGÁRONSE...

COMO CHEGAMOS A ESTA SITUACIÓN? Contámovolo...

• As loitas dinásticas.
• As Guerras Irmandiñas.
• A decadencia da escola trobadoresca.
• A política represiva dos Reis Católicos en Galicia.
• A discriminación lingüística do galego.
• A lenda negra de Galicia.
• A literatura escrita nos Séculos Escuros.
• A literatura oral nos Séculos Escuros
• Luz ao final do túnel. Os Ilustrados.

E AS LUCES APAGÁRONSE....Vídeo- presentación sobre os Séculos Escuros realizada por Belén Martín Franco

"XOGO DE TRONOS" OS GALEGOS APOSTAN AO REVÉS

1367. Primeira loita pola coroa de Castela entre Pedro I e Enrique de Trastamara. Os nobres galegos apoian o rei perdedor. 1475. Segunda disputa dinástica polo reino de Castela entre Xoana a Beltranexa e Isabel a Católica. Os nobres galegos apoian a herdeira lexítima do trono, que o perde contra Isabel.

CONSECUENCIAS: fortes represalias contra a nobreza galega, que será progresivamente substituída por nobreza foránea para ocupar postos de responsabilidade.

CRISE DO FEUDALISMO. OS VASALOS REBÉLANSE CONTRA OS SEÑORES

AS GUERRAS IRMANDIÑAS

As Guerras Irmandiñas foron revoltas populares contra os abusos da nobreza galega... TOMARON O PODER ENTRE 1467 E 1469. Os nobres retornan reforzados cos exércitos dende Ponferrada, Portugal e Salamanca e acaban derrotando os Irmandiños.

O CREPÚSCULO DA LÍRICA GALEGOPORTUGUESA

A corte dos Trastamara comeza a preferir outro tipo de poesía, máis de ler ca de escoitar. É o DOLCE STIL NUOVO (a poesía de Dante e Petrarca) A finais do século XV a figura do trobador perde prestixio literario e social. As cantigas dese período (ESCOLA GALEGO-CASTELÁ) están cheas de castelanismos e carecen da beleza e frescura do período de esplendor.

DECADENCIA DO CAMIÑO DE SANTIAGO

• A peste negra dezmou a poboación europea
• A cristiandade comeza a se dividir co nacemento do protestantismo.
• Os monarcas están máis centrados na conquista de novos territorios.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod.

abaixo De esquerda a dereita: mapa da peste negra, mapa das navegacións da época e retrato Martín Lutero, pai do protestantismo.

A POLÍTICA REPRESIVA DOS REIS CATÓLICOS CON GALICIA

• Prohibición de falar, escribir e rezar e empregar publicamente o galego.
• Nomeamento de gobernadores do reino con obrigatoriedade de que non fosen nados en Galicia.
• Eliminación da nobreza galega por medio do traspaso do seu poder e títulos a nobres casteláns.
• Eliminación do voto do Reino de Galicia na corte de Castela.
• Prohibición do cultivo das oliveiras en favor do sur da Península Ibérica.
• Prohibición do comercio directo co norte de Europa e posteriormente con América.

CONSECUENCIAS PARA A NOSA LINGUA

A lingua galega desaparece dos escritos e queda relegada ao uso oral do 90% da poboación converténdose na lingua das clases humildes analfabetas.O exclusivo uso oral dexenerou na dialectalización e deturpación do idioma COmezouse a considerar coma un dialecto non apto para a ciencia e a cultura. O castelán foi entrando amodiño entre as elites sociais galegas.

Mentres, o castelán e o portugués convértense nas linguas da cultura nos seus respectivos reinos

FORTE DESPRESTIXIO SOCIAL DE GALICA E DOS GALEGOS

oh, montañas de galiciacuya, por decir verdad, espesura es suciedad, cuya maleza es malicia (...) lUÍS DE GÓNGORA.

"hAY GALLEGAS ROLLIZAS COMO UN NABO,ENTRE PUERCA Y MUJER, QUE BAJA AL RÍO Y LAVA MÁS GUALDRAPAS QUE UN ESCLAVO, CANTANDO COMO CARRO EN EL ESTÍO."

"pORQUE HAN DE SER LOS CRIADOS-SALVO EN TODO LOS GALLEGOS-OBEDIENTES, COMO CIEGOS, Y, COMO MUDOS, CALLADOS" lOPE DE VEGA.

"... ANDABA POR AQUEL VALLE PACIENDO UNA MANADA DE HACAS GALICIANAS DE UNOS ARRIEROS GALLEGOS, DE LOS CUALES ES COSTUMBRE SESTEAR CON UNA RECUA EN LUGARES Y SITIOS DE YERVA Y AGUA; Y AQUEL DONDE ACERTÓ HALLARSE DON QUIJOTE ERA MUY A PROPÓSITO DE LOS GALLEGOS (...)"A LO QUE VEO, SANCHO, ÉSTOS NON SON CABALLEROS, SINO GENTE SOEZ Y DE BAJA RALEA." MIGUEL DE CERVANTES

eS LO QUE CADA DÍALAS MOZAS GALLEGAS HACEN: REÑIR PORQUE NO LAS RIÑAN. PEDRO CALDERÓN DE LA BARCA

"rEINO INFELIZ, PAÍS DESVENTURADO,DE ESPAÑA MULADAR, RINCÓN DEL MUNDO ENTRE NIEBLAS SEPULTADO. ÁSPERO, RUDO CLIMA, TEMPLE AIRADO. INFIEL, BÁRBARO TRATO, SITIO INMUNDO. GENTE SIN SOCIEDAD, CAMPO INFECUNDO (...) POEMA ANÓNIMO

QUE SE ESCRIBIU EN GALEGO NOS SÉCULOS ESCUROS?

• DOUS POEMAS ANÓNIMOS DO SÉCULO XV DEDICADOS AO MARISCAL PARDO DE CELA.
• AS "COPLAS NO SAQUEO DE CANGAS POLOS TURCOS"
• UNS POUQUIÑOS SONETOS RENACENTISTAS E BARROCOS
• DÉCIMAS AO APÓSTOLO SANTIAGO
• ROMANCES DE LOANZA AO ARCEBISPO DE FONSECA
• VILANCICOS DE NADAL CULTOS (IDENTIFICÁBASE GALICIA/GALILEA COA TERRA POBRE ONDE NACEU UN NENO POBRE)
• UNHA PEZA DE TEATRO: "ENTREMÉS NOSO SOBRE A PESCA NO RÍO MIÑO"
• ALGÚNS POEMAS DE AUTORES ILUSTRADOS DO SÉCULO XVIII.

MOI POUCO PARA TRES SÉCULOS :(

MENTRES, A LITERATURA CASTELÁ E PORTUGUESA ESTABAN A VIVIR OS SEUS SÉCULOS DE OURO...

MALIA ESTA TERRIBLE SECA NA LITERATURA CULTA, CONSÉRVASE UN BO NÚMERO DE LITERATURA ANÓNIMA TRADICIONAL: REFRÁNS, ADIVIÑAS, CANTIGAS DE BERCE, CANTIGAS DE LABOR (MALLAS, FIADAS, COLLEITA, SEGA...), PANXOLIÑAS DE NADAL, COPLAS DE ENTROIDO, FÁBULAS, CONTOS, LENDAS... SÓ A PARTIRES DO SÉCULO XVIII SERÁN RECOLLIDAS E DOCUMENTADAS POLOS ILUSTRADOS. GRAZAS AO LABOR DE MÚSICOS, MESTRES E INVESTIGADORES PODEMOS GOZALAS NA ACTUALIDADE. www.galiciaencantada.com

LUZ AO FINAL DO TÚNEL. AS VOCES DOS ILUSTRADOS EN DEFENSA DO GALICIA.

A ilustración foi un movemento cultural europeo que tratou de "iluminar" a sociedade potenciando a cultura, o pensamento racional e científico. Loitou contra o analfabetismo, as supersticións e o Antigo Réxime.

EN GALICIA SOBRESAÍRON DÚAS VOCES ILUSTRADAS NA DEFENSA DO NOSO IDIOMA.O PADRE FEIJOO.- "El gallego no es ningún dialecto ni corrupción del castellano" O PADRE SARMIENTO.- Denunciou o desprezo cara á lingua galega e propuxo que os mestres ensinasen en galego e que os funcionarios de fóra de Galicia aprendesen o galego (UN PRECURSOR DA NORMALIZACIÓN LINGÜÍSTICA)