NARRATIBA

EUSKAL NARRATIBA XIX - XX mendeetan

NARRATIBA XIX. MENDERA ARTE

ELEBERRIA

Zabalduen dagoen generoa Prosazko fikziozko narrazioa Lehena, On Kixote Mantxakoa Ingalaterran, Frantzian, Errusian XIX. mendea urrezko aroa

NARRATIBA XIX. MENDERA ARTE

EUSKAL ELEBERRIA

Besteak baino beranduago sortua XIX. mendearen amaiera Obra garrantzitsuenak: - Peru Abarka - Piarres Adame - Bein da betiko - Auñemendiko lorea

NARRATIBA XIX. MENDERA ARTE

RESURRECCION MARIA DE AZKUE

Lekeitio 1864-Bilbo 1951 Idazlea, apaiza eta euskaltzaina Obrak:- Euskal Izkindea. Gramática Euskara (1891)- Diccionario Vasco-Español-Francés (1905)- Morfología Vasca (1923)- Euskalerriaren jakintza (1935-1947)- Bein da betiko (1893)- Ardi galdua (1919)

NARRATIBA XIX. MENDERA ARTE

JOAN BATISTA ELIZANBURU

Sara 1828-1891 Idazlea eta armadako kapitaina Olerkiak:- Gazte hiltzera doana- Agur ene herriari- Urrundik ikusten dut- Ikusten duzu goizean- Solferinoko itsua Prosa: Piarres Adame

TESTUAREN IRAKURKETA

XX. MENDEKO NARRATIBA

Generoen artean gazteena eleberria

Hainbat ezaugarri ditu eleberriak

EUSKAL ELEBERRIAREN SORRERA

XIX. mende bukaeran euskararen aldekokultura-mugimenduak suspertze bizia izan zuen.

OHITURA ELEBERRIAREN EZAUGARRI NAGUSIAK

TXOMIN AGIRRE (1864-1920)

Eleberri Modernoa

Euskal narratibak, 1957an, Txillardegiren ''Leturiaren egunkari ezkutua'' argitara ematearekin batera, bere aro modernoa estreinatzen du,

Elementuak -Subjektibitatea -Fragmentazioa -Ironia -Hausnarketarako joera

Lehen Aldia

Jon Mirande

Txillardegi

-Leturiaren egunkari ezkutua

-Haur besoetakoa

BIGARREN ALDIA

• 1969-1976
• 1969an indartu
• Ikastolak, aldizkariak, gau-eskolak eta jaialdiak
• Interesgarria izateko

Ramon Saizarbitoria

• Donostian, 1944ean jaio
• Euskal idazlea
• Ekonomia eta soziologia ikasketak

Eleberri nagusienak

• Egunero hasten delako (1969)
• Ehun metro (1976)
• Ene Jesus (1976)
• Hamaika pauso (1995
• Bihotz bi (1996)
• Kandinskyren tradizioa (2003)

Egunero hasten delako

• Lehen eleberria da.
• Gisèle Bergier izeneko neska gazte bat Riemmes-era abortatzeko asmoz egiten duen bidaiaz ari da.
• Garaiko kezka soziologikoak aipatu
• Ikuskera objetiboa

Estiloa:

Pertsonaiak:

• Giséle
• Maurice
• Jean-Louis
• Berthe.

• Arina
• Saltaria
• Bizkorra

HIRUGARREN ALDIA

Joxe Austin Arrieta

• 1976
• Eleberrigintza esperimentalak
• Euskal eleberrigintzak oso bide zabalak
• Kritikak 5 ataletan banatzen dira.

Arantza Urretabizkaia

Sarrionandia (zenbait narrazio)

Kontaketa fantastikoa

• Oinarria kontaketa fantastikoan datza
• Kausa magikoak agertu

Bernardo Atxaga (Bi anai)

Irigoien (babilonia)

Kontaketa errealista

• Kezka duen literatura

Lertxundi (Hamasaigarrenean aidanez)

Irigoien (Oilarraren promesa)

Errealitate zikinaren kontaketa

Josu Landa (Odolbildua)

• Nihilismo puntu bat

Harkaitz Cano (Pasaia Blues)

Oroimenaren inguruko narratiba

• Oso emankorra

Sarrionandia (Kolosala izango da)

Iturralde (Izua hemen)

Zabala (Galdu arte)

Jimenez (Baleen berbaroa)

Psikologikoak

Oñederra (Eta emakumeari sugeak esan zion)

Elorriaga (SPrako tranbia)

Sarrionandia (Lagun izoztua)

Zer eta zeri esaten zaio postmodernotasuna?

• Jarrera antisistema
• Transgresorea
• Obra postmodernoa:Atxagaren “Obabakoak”
• Postmodernitatearekin topo
• Euskal letretaK eta narratibaK iritsi

Eleberrigile ezagunenak

Joan Mari Irigoien

Joxe Austin Arrieta

Anjel Lertxundi

Bernardo Atxaga

Joxemari Iturralde

KAHOOT

https://create.kahoot.it/#user/bfe21481-fc72-4df3-87e8-b40038e529ef/kahoots/created

BIBLIOGRAFIA

- LIBURUA- WIKIPEDIA- https://www.google.es/webhp?sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=txomin+agirre&*- https://www.argia.eus/mendea/pertso/20agirre.htm- https://eu.wikipedia.org/wiki/Joan_Batista_Elizanburu- http://www.euskara.euskadi.net/appcont/sustapena/datos/resu.pdf- http://www.etxepare.eus/media/uploads/publicaciones/xx_mendeko_euskal_literatura.pdf- http://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_xslt&view=frontpage&layout=lth_detail&Itemid=474&search=ohitura%20eleberri&lang=es- http://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_xslt&Itemid=388&lang=es&layout=lth_detail&search=ohitura+eleberri&view=frontpage- http://www.hiru.eus/eu/literatura-vasca/novela-vasca- http://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_xslt&view=frontpage&layout=lth_detail&Itemid=474&search=narratiba&lang=es- https://eu.wikipedia.org/wiki/Jon_Mirande- http://jonmirande.gipuzkoakultura.net/jon_mirande_biografia.php- http://www.euskaltzaindia.eus/dok/iker_jagon_tegiak/75999.pdf